86077

>    Żeliwa białe:

Żeliwa białe ze względu na zawartość węgla dzielą się na: podeutektyczne, eutektyczne i nadeutektyczne:

Struktura żeliwa podeutektycznego (o zawartości węgla poniżej 4.3%). składa się z perlitu, cementytu i ledeburytu przemienionego.

Struktura żeliwa eutektycznego_(zawierającego 4,3%C) w temperaturze 1147°C składa się z ledeburytu. a w temperaturze pokojowej - z ledeburytu przemienionego.

Struktura żeliwa białego podeutektycznego_(zawierającego ponad 4,3%C) składa się w temperaturze 1147°C z ledeburytu i cementytu pierwszorzędowego (pierwotnego) krystalizującego w postaci grubych igieł, w temperaturze pokojowej - z ledeburytu przemienionego i cementytu pierwotnego.

Żeliwa białe, jako materiał konstrukcyjny, prawie nie mają bezpośredniego zastosowania technicznego, są natomiast materiałem wyjściowym przy wytwarzaniu przedmiotów z żeliwa ciągłego.

r Żeliwa ciągliwe:

Żeliwami ciągliwymi nazywa się żeliwa białe, które wskutek długotrwałego (rzędu kilkudziesięciu godzin) wyżarzania w wysokiej temperaturze (ok.. 1000°C) ulegają określonemu uplastycznieniu, dzięki odwęgleniu lub grafityzacji lub obu tym procesom łącznie. W zależności od sposobu przeprowadzenia tej obróbki otrzymuje się:

Żeliwa ciągliwe białe, otrzymywane przez wyżarzanie żeliw białych w środowisku utleniającym np. w rudzie żelaza.

Żeliwa ciągliwe czarne, otrzymywane przez wyżarzanie żeliw białych w środowisku obojętnym.

Żeliwa ciągliwe perlityczne, otrzymywane przez wyżarzanie żeliw białych w środowisku obojętnym, lecz bez temperatury doprowadzania do końca procesu grafityzacji.

Żeliwo ciągliwe odznacza się dobrą skrawalnością. dużą odpornością na działanie dymu i kwaśnej wody kopalnianej, wykonuje się z niego odlewy o dużej wytrzymałości, dobrej plastyczności, obrabialności i odporności na uderzenia, gdyż łączy w sobie dobre własności odlewnicze żeliwa z dobrymi własnościami mechanicznymi staliwa Jest szeroko stosowane w przemyśle maszyn rolniczych, samochodowym, obrabiarkowym, w kolejnictwie itp.

>    Żeliwa stopowe:

Żeliwami stopowymi nazywa się żeliwa zawierające dodatkowo pierwiastki takie jak nikiel, chrom, molibden, aluminium, tytan, wanad, miedź, wolfram, bor lub zwiększone ilości krzemu i manganu. Dobór wyżej wymienionych składników oraz ich wzajemne stosunki ilościowe decydują o własnościach wytrzymałościowych żeliw stopowych, ich odporności na ścieranie i działanie środowisk korozyjnych oraz na oddziaływanie utleniających atmosfer w wysokich temperaturach.

2.    Oznaczenia Żeliw

Znak żeliwa składa się z liter Zl i liczb (100-r400). oznaczających wytrzymałość Rm (im większa wytrzymałość tym większa twardość). Przy żeliwach modyfikowanych do znaku