86438

-    wybierany przez Naród - co jest niespójne z uregulowaniami dot. kompetencji prezydenta, ale jest wynikiem historycznych uwarunkowań;

-    wybory 4-roprzymiotnikowe:

*    powszechne - czynne - jak do Sejmu, bierne - od 35 lat;

*    równe - aspekt formalny, a aspekt materialny nie ma znaczenia, gdyż jest tylko jeden mandat, więc cały kraj jest jednym okręgiem wyborczym;

*    bezpośrednie;

*    w głosowaniu tajnym;

ORGANIZACJA WYBORÓW

-    zarządzenia wyborów dokonuje Marszałek Sejmu na dzień pomiędzy 100-75 dniem przed końcem kadencji, tak by wybory zakończyły się przed końcem kadencji i by pozostał jeszcze czas na wypowiedzenie się przez SN;

*    w razie przedterminowego opróżnienia urzędu -* Marszałek Sejmu zarządza w ciągu 14 dni od opróżnienia, na dzień najpóźniej 60 od daty zarządzenia;

*    w razie wprowadzenia jednego ze stanów nadzwyczajnych wybory mogą być dopiero 90 dni po zakończeniu;

-    bierne prawo wyborcze - mający pełne prawa wyborcze i najpóźniej w dniu wyborów 35 lat, o ile nie był już prezydentem 2 kadencje. Można wielokrotnie kandydować;

-    zgłaszanie kandydatów - przez min. 100.000 wyborców;

-    większość bezwzględna, a II tura w ciągu 14 dni po I turze, a jeśli jeden z kandydatów wycofa się, umrze, lub utraci prawo wybieralności to odracza się o kolejne 14 dni;

-    weryfikacja ważności wyborów przez SN, który ma na to 30 dni, co jest czasem zbyt krótkim, ale brak orzeczenia do czasu zakończenia kadencji urzędującego prezydenta nie powoduje zakazu objęcia urzędu, skoro w art. 131 ust. 2 pkt. 3 jedną z przyczyn nieważności wyborów jest stwierdzenie nieważności wyborów;

OBJĘCIE URZĘDU

-    po złożeniu przysięgi przed ZN, powinno się odbyć ostatniego dnia kadencji poprzedniego;

-    w praktyce nowy prezydent wygłasza krótkie wystąpienie w formie orędzia przed ZN, które nie może być przedmiotem debaty;

-    objęcie urzędu powoduje przekształcenie prezydenta-elekta w prezydenta urzędującego i rozpoczęcie kadencji;

STATUS PRAWNY

-    niepołączność z żadnym innym urzędem lub funkcją publiczną, z wyjątkiem tych, które są związane ze sprawowaniem urzędu;

-    podlega też rygorom ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, min. obowiązek składania do Pierwszego Prezesa SN oświadczeń majątkowych oraz o ewentualnej działalności gospodarczej współmałżonka;

-    wynagrodzenie prezydenta i uprawnienia emerytaIno-socjalne reguluje ustawa o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawa o uposażeniu byłego Prezydenta;

-    wyłączona kognicja sądów powszechnych (tylko przed TS), ale konieczna uchwała ZN -» immunitet formalny, całkowity, wzruszalny i nietrwały, dot. tylko