86547

Typy racjonalności w politologii i polityce

Racjonalność w politologii i w polityce:

a)    racjonalność instrumentalna - opiera się na środkach finansowych; pragmatyczna - decydent musie się liczyć z kosztami materialnymi; opierają się na tym, czy mają środki pozyskane zgodnie z literą prawa (układ ekonomiczno-prawny); środki nie mogą przewyższyć celów; porównywanie pod względem kosztów (np. budżet państwa); zysk polityczny o charakterze ekonomiczno-prawnym;

b)    racjonalność podmiotowa - dotyczy utrzymania lub rozszerzenia władzy i wpływów politycznych, co potem daje duże profity finansowe; jest na styku obu rodzajów racjonalności; głównym punktem odniesienia dla decydenta jest układ podmiotowy; racja preferencji jest podporządkowana układowi podmiotowemu; zysk polityczny o charakterze podmiotowym, np. obsadzenie stanowisk swoimi ludźmi;

c)    racjonalność aksjologiczna - myślenie polityczne do realizacji celów -ideałów. Aksjologia to ogólna teoria wartości; ma określić to, co stanowi istotę ich zhierarchizowania; użyteczność wyników następuje od strony jakościowej (realizowanie wartości ideologicznych); nie patrzy się na finanse, ale na wartości ideologiczne i polityczne.