86869

niekoniecznie uznajemy za ważne, a są niezbędne do realizacji czynu nadrzędnego.

• Sprawczość człowiek jest odpowiedzialny za czyn, jeśli możemy wskazać związek przyczynowo skutkowy podjętej decyzji.

Elementy ograniczające odpowiedzialność moralną człowieka:

•    Aktualne - oddziaływają przez krótki czas, przejściowe stany psycliiczne np. niewiedza, uczucia, przymus

•    Habitualnc - stanowią stały element, podczas działania człowieka np. błędne opinie i uprzedzenia, choroby psycliiczne, wrodzone skłonności i nałogi

Niewiedza

Człowiek podejmując działanie nie posiada odpowiedniej wiedzy do podjęcia danego działania. Np. lekarz stawia diagnozę, która jest niepełna i prowadzi błędną terapię. Ocenić go możemy gdy wiemy czy:

- niewiedza była zawiniona - lekarz się nie douczył -niewiedza była nie zawiniona - wykonał wszystko odpowiednio.

Uczucia

Podejmując decyzję towarzyszą nam przy tym. Mogą pełnić dwojaką rolę:

-funkcję motywacyjną (gniew)

-funkcję hamującą (strach)

Przymus

Dana osoba spełnia czyn pod naciskiem fizycznym ze strony innej osoby. Nacisk fizyczny odróżnia przymus od szantażu, gdzie jest tylko nacisk słowny.

Dzielimy na:

-Bezwzględny 1. Człowiek się nie zgadza na działania które musi podjąć 2. Stosuje zewnętrze środki ochrony.

-Względny Gdy brak 1 lub 2.

Bezwzględny znosi odpowiedzialność za podjęte czyny, a względny ogranicza.

Błędne opinie i uprzedzenia

Silne przekonania ze wzgl. Na środowisko socjalizacji pierwotnej. Są one błędne, więc częściowo zwalniają z odpowiedzialności, ale każdy ma własny rozum. Może to być rasizm. W rodzone skłonności i nałogi

Skłonność do podjęcia ryzykownych decyzji, np. ratowanie życia z narażeniem własnego. Bardziej wartościowe są czyny osób bojaźliwych niż osób skłonnych do ryzyka, gdyż te przełamały swój lęk.

Nałogi - skłonność nabyta (wyuczona) do spełniania pewnego działania.

Choroby psychiczne

Ograniczają i znoszą możliwość racjonalnego działania.

Czy brak czynu też jest czynem?

Jeśli mamy możliwość uratować kogoś kto walczy o życie, ale walczymy o jego spadek, nie pomagamy mu. Mimo tego, że nie działamy jest to jednak czyn zły.

3 warunki, gdy człowiek odpowiada za to co zrobił.

-przewiduje złe skutki, które się pojawią gdy nie zacznie działać -mamy możliwość podjęcia działania -powinniśmy podjąć działanie.

Czyn o strukturze prostej:

-postawić cel (chcę auto)

-podjąć decyzję (idę do salonu)

-realizacja (kupuję)