80253

Od wyboru poszkodowanego zależy, czy naprawienie szkody powinno nastąpić przez przywrócenie stanu poprzedniego (restytucja naturalna), czy też przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

Prawo wyboru jest ograniczone, poszkodowany musi poprzestać na odszkodowaniu pieniężnym w dwóch przypadkach:

a)    gdyby przywrócenie stanu poprzedniego przez restytucję naturalna było niemożliwe- dotyczy to przypadków zniszczenia rzeczy o charakterze unikatowym, szkody polegającej na utraconych korzyściach

b)    gdyby ten sposób naprawienia szkody pociągał za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności albo koszty.

Ponadto prawo wyboru sposobu naprawienia szkody jest wyłączone, gdy pieniężne odszkodowanie jest z góry wskazane w przepisach regulujących odpowiedzialność odszkodowawczą.

Świadczenie pieniężne powinno być wyrażone w pieniądzu polskim, chociażby zobowiązanie podstawowe opiewało na walutę obcą

Dla ustalenia wysokości odszkodowania pieniężnego konieczne jest określenie szkody w pieniądzu. Należy poruszyć kwestię wg jakich mierników należy wartość te ustalić i jaka chwila jest miarodajna dla dokonania tego obliczenia;

a)    miernikiem wartości są ceny- należy określić jaką cenę ma określony przedmiot. Należy opowiedzieć się za korzystniejszym dla poszkodowanego miernikiem wyrażonym w postaci pretium singulare.

b)    Miarodajne są ceny z daty ustalenia odszkodowania, czyli z daty wydania orzeczenia przez właściwy organ państwowy.

Odstępstwa:

Jeżeli szczególne okoliczności wymagają przyjęcia cen istniejących w innej chwili, a więc w momencie wyrządzenia szkody lub w czasie późniejszym, lecz wcześniejszym od chwili wyrokowania.

Z tej szczególnej kompetencji sąd powinien korzystać tylko wtedy gdyby stosowanie reguły ogólnej doprowadziło do niepełnego zaspokojenia interesu poszkodowanego albo do bezpodstawnego uzyskania przez niego korzyści