(Ballotanigra L.)
Pędy ma proste, sztywne, na ogół pojedyncze, choć czasami mogą się też słabo rozgałęziać. Cała roślina wydziela niepizyjemny zapach. Łodyga owłosiona, kanciasta.
Liśde
Ulistnienie nakrzyżległe. Liście jajowate lub sercowato okrągłe, grubo karbowane lub wcinano-piłkowane i przeważnie owłosione
Kwiaty
Zebrane w gęste nibyokółki w kątach liści, na wyraźnych szypułkach. Kwiaty grzbieciste. Mają owłosiony, ruikowato-lejkowaty kielich o 10 wystających nerwach i rynienko'wanych podłużiue ząbkaclt. Ma on długość 8-10 min, ząbki kielicha 3-4 mm. Jasnoróżowa lub różowo-liliowa korona kwiatu ma długość 13-17 mm. Jej górna wraiga jest w częściowo owłosiona (owłosienie typu gwiazdkowego).
Rozłupki o długości do 2 mm.
Biologia i ekologia
Rozwój: Bylina, hemikryptofit lub chamefit. Przedprątne1'1 kwiaty kwitną od czeiwca do września.W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Leonuro Bellotetum.
Zastosowanie
Roślina lecznicza :dość skuteczny lek. zalecany do stosowana w rozlicznych dolegliwościach nerwicowych i psychicznych - w depresji, stanach lękowych, neurastenii, w bezsenności, ogólnym wyczerpaniu psychicznym. Ponadto także w migrenie, przeziębieniu i Zewnętizme można stosować -jako środek łagodzący bóle reumatyczne i nerwobóle - okłady ze świeżego ziela mieiznicy.