Główne typy pionowego rozkładu temperatur przy powierzclmi gleby.
Typ insolacyjny - podczas dnia gdy powietrze nagrzewa się od powierzcluu gleby jego temp zmniejsza się wraz ze wzrostem wysokości.
Typ radiacyjny - W nocy powieizchnia podłoża wypromiemownjąc ciepło do atmosfery silnie się ocliładza. Temperatura powietrza przy powierzcluu terenu osiąga wówczas swoje minimum natomiast w miarę oddalania się od powierzcluu temp powietrza rośnieAIamy wtedy do czynienia ze zjawiskiem inwersji termicznej.
Izotermia - stałość temp. powietrza przy wzroście wysokości lub podczas danego procesu atmosferycznego. Występuje gdy wartości całkowitego bilansu promieniowania są równe lub bliskie zeru i brak jest zr óżnicowania temp powietrza.
Wpływ wilgotności gleby na iei zdolności cieplne
Szczególne znaczenia dla zmian temp gleby ma jej wilgotność gdyż ogrzanie 1 cm3 wody wymaga ponad 3000 razy większej porcji energii niż jest to konieczne do ogrzania 1 cm3 powietiza. Pizy wilgotności gleby ok. 40% utwory piaszczyste i gliniaste wymagają dwukrotnie większej ilości ciepła dla ogrzania o 1 C w porównaniu z glebą suchą zaś torfowe aż 7 razy więcej. Gleby piaszczyste wr których woda szybko odpływa do głębszych warstw' określa się jako gleby ciepłe a gliniaste i ilaste jako gleby zinuie wykazujące znacznie większą wilgotność.
15. Wyjaśnić od czego zależy szybkość ogrzewania się gleby: od temperatury powierzcluu czyruiej (na nią mają wpływ bilans promieniowania długofalowego, ciepło zużyte na parowanie lub dostarczone do pow ierzchni przy kondensacji pary wodnej, wymiana ciepła z atmosferą) barwy gleby, wilgotności, od zabiegów' agrotechnicznych, w zależności od zwartości łanu. do powierzcluu gleby dochodzą różne ilości prom krótkofalowego
Lizy metr glebowy-służy do pomiarów' parowania terenowego w' warunkach stałych lub zmiennych stanów płytko zalegającej wody gruntowej. Szczelny zbiornik blaszany o określonej powierzclmi umieszcza się w gruncie i na dno wsypuje się trochę żwiru. Do ściany bocznej mocuje się rurę spełniającą rolę studzienki kontrolnej oraz rurkę do dolew^ua i odprowadzania wody. Po napełnieniu glebą nalewa się wrodę do zadanego poziomu, który określa położenie wskaźnika poruszanego pizez pływak. Woda pobierana pizez korzenie roślin wyparowuje powodując obniżenie poziomu w studzience kontrolnej.