ZASADA UCZCIWEGO PROCESU - zgodnie z tą zasadą organy procesowe powinny prowadzić postępowanie rzetelnie z poszanowaniem godności człowieka i bez uzasadnionej zwłoki.
Zasadę tę wyrażają wytyczne skierowane do organu procesowego: traktowanie uczestników lojalnie — bezwzględnie dotrzymywanie obietnic, nie wprowadzanie w błąd, co do zamierzonych czynności, nie dotyczy to stosowanych taktyk kryminalistycznych,
respektowanie poczucia godności uczestników czynności procesowych — nie wolno obrażać, wykpiwać, poniżać kogokolwiek bez względu na to, z kim ma się do czynienia, informowanie uczestników o ich uprawnieniach — tam gdzie jest to bezwzględnie nakazane, prowadzenie postępowania szybko, dążąc do tego, aby rozstrzygniecie sprawy nastąpiło w rozsądnym term wybieranie takiego zachowania (w razie kolizji zasad procesowych i braku jasnego uregulowania), które jest najbardziej przyzwoite we własnym sumieniu niż w oczach osób postronnych.
zgodnie z tą dyrektyw wszystkie decyzje proc. i inne czynności proc. podlegają kontr oli kontrola judykacyjna —jest to kontrola:
1) skargowa (zazwyczaj inicjuje osoba zainteresowana zmianą decyzji)
2) osądzająca przez organ wyższego kontrolujący kontrola społeczna
kontrola administracyjna — nadzór służbowy Zasadę tę wyrażają następujące dyrektywy:
organ procesowy powinien prowadzić postępowanie traktując uczestników lojalnie, a w szczególności bezwzględnie dotrzymywać poczynionych obietnic i nie wpr owadzać w błąd co do zamierzonych czynności; dyrektywa tanie sprzeciwia się posługiwaniu się np. zasadzką w czasie ścigania prowadzonego przez Policję, korzystaniu z usług konfidentów', stosowaniu zgodnego z prawem podsłuchu. Punkt ciężkości tej dyrektywy spoczywa bowiem na dbałości o uczciwość czynności procesowych, a nie taktyki kryminalistycznej;
2) organ procesowy powinien respektować poczucie godności uczestników czynności procesowych, nie wolno obrażać, „tykać”, wykpiwać, poniżać kogokolwiek, bez względu na to, z kim się ma do czynienia;
3) organ procesowy powinien informować uczestników o ich uprawnieniach, w niektórych wypadkach kodeks nakazuje bezwzględnie dokonać takiego pouczenia; jego brak może spowodować skuteczne zaskarżeme czynności procesowej, co wyraźnie wynika z art. 16 I k.p.k.; winnych wypadkach powinność i taka istnieje „w miarę potrzeby” (art. 16*2 k.p.kj;)
5 4) organ procesowy powinien prowadzić postępowanie szybko, dążąc do i tego, aby rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło „w rozsądnym terminie” (tak art. 2 * I \ pkt 4 k.p.k. i art.
6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka); 5) organ procesowy powinien, last but not least. w razie kolizji zasad procesowych i braku jasnego uregulowania, zawsze wybierać takie zachowanie, które jest bardziej przyzwoite we własnym sumieniu niż w oczach osób postronnych