80494

Inicjatywa ludowa - w Polsce pojawiła się jednorazowo w ustawie konstytucyjnej z 23.04.1992r o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji RP w brzmieniu nadanym jej 22.04.94r. Przewidywała ona, że z projektem uchwalenia nowej konstytucji mogła wyjść grupa co najmniej 500tys. Obywateli z czynnym prawem wyborczym.

Obecna Konstytucja nie przewiduje takiej inicjatywy, ale mogę oni wystąpić z projektem ustawy zwykłej (100 tys. Obywateli). 24 czerwca 1999r Sejm uchwalił ustawę o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli. Wg. Tej ustawy czynności związane z przygotowaniem projektu, rozpowszechnianiem, prowadzeniem kampanii promocyjnej, podpisami wykonuje Komitet Inicjatywy Ustawodawczej utworzony przez grupę co najmniej 15 obywateli mających czynne prawo wyborcze do Sejmu. Po zebraniu co najmniej 1000 podpisów osób popierających projekt, komitet inicjatywy ustawodawczej zawiadamia Marszałka o utworzeniu Komitetu i załącza się projekt ustawy i wykaz co najmniej 1000 podpisów. Komitet nabywa osobowość prawną z chwilą przyjęcia przez Marszałka Sejmu zawiadomienia o jego utworzeniu i o tym komitet ogłasza w dzienniku o zakresie ogólnopolskim, podaje adres i miejsca udostępnienia ustawy do wglądu. Wtedy może rozpocząć się kampania promocyjna, która służy wyjaśnieniu treści kampanii i zbieraniu podpisów. Następnie po zebraniu wymaganej liczby podpisów nie później niż w ciągu 3 msc. od daty postanowienia Marszałka Sejmu o przyjęciu zawiadomienia, pełnomocnik Komitetu wnosi do Marszałka Sejmu projekt ustawy i dołącza wykaz podpisów osób popierających projekt. Jeśli nie ma przeciwwskazań Marszałek kieruje projekt do pierwszego czytania w Sejmie.

Cechy tej procedury ustawodawczej:

•    1 czytanie projektu ustawy odbywa się zawsze na posiedzeniu Sejmu (nie może na posiedzeniu komisji Sejmowej) i w terminie trzech msc. od daty złożenia projektu Marszałkowi. W Sejmie i w Senacie komitet jest reprezentowany przez przedstawiciela.

•    Nieukończenie prac ustawodawczych nad projektem w trakcie kadencji Sejmu powoduje, że jest on rozpatrywany przez Sejm następnej kadencji bez potrzeby ponownego ogłoszenia(zbierania podpisów). Dotyczy tylko pierwszej kadencji.

Słabe strony:

•    W wypadku nieuchwalenia ustawy przez Sejm projekt nie może być poddany pod referendum.

Wydatki związane z wykonaniem obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej pokrywa Komitet. Finansowanie inicjatywy jest jawne, a pełnomocnik komitetu musi złożyć sprawozdanie ministrowi z pozyskanych funduszy i to powinien uczynić w ciągu 3 msc. Od wniesienia projektu ustawy.