80506

*    Francja - ordonans z Villers-Cotteret z 1539 r., rozbudowane w ordonansie z 1670 r.

*    Rosja - początkowo wprowadzono proces dochodzeniowy (rozrysk) - postępowanie z urzędu przez sędziego, który zbierał dowody winy i wyrokował —► za Piotra I przejęte wzory z Zachodu

Charakter i przebieg postępowania inkwizycyjnego.

—    wszczynane z urzędu przez sędziego lub specjalny organ (Francja - prokurator królewski) na podstawie doniesienia, informacji publicznej, informacji powziętej przez inkwirenta, schwytania ltp.

*    odrodzenie się instytucji nigowników

I.    PIERWSZE STADIUM - inkwizycja generalna (postępowanie informacyjne — Francja) — ustalenie czynu przestępnego i zebranie poszlak potrzebnych do wdrożenia śledztwa przeciw osobie sprawcy za pomocą świadków, rewizji, opinii rzeczoznawców, wizji lokalnej ltp.

II.    DRUGIE STADIUM - inkwizycja specjalna (przesłuchanie oskarżonego - Francja) - działania przeciwko podejrzanemu - uwięzienie i przesłuchiwanie (z reguły z torturami) oraz postępowanie dowodowe

—    całość tajna i pisemna

—    tortury - osoby stanów uprzywilejowanych z reguły uwalniane od tortur, możliwe ponowne tortury w razie sprzeczności lub po zakończeniu procesu dla wydania innych —» stopniowo coraz szersza krytyka.

—    teoria dowodów formalnych z rozbudowanym katalogiem dowodów (m.in. dowody pełne, niepełne, półpełne, niezupełne, więcej niż półpełne, mniej niż półpełne, a także oczywiste, poważne, przekonujące, rzeczywiste, wątpliwe, podejrzane itp.)

*    zeznania świadków oceniane wg z góry przyjętych kryteriów

*    dowody domniemane/pośrednie - poszlaki, np. znalezienie u kogoś narzędzi zbrodni —» poszlaki bliskie, oddalone, itp.

*    przyznanie się obwinionego - zwalniało inkwirenta od poszukiwania dalszych dowodów winy, bo stanowiły pełny dowód

—    wyrok skazujący - tylko jeśli był pełny dowód. Jeśli me:

*    a istniały uzasadnione podejrzenia, ogłaszano tzw. uwolnienie od sądu. dające możność wznowienia w każdej chwili postępowania w razie ujawnienia nowych dowodów winy lub poszlak, przy czym podsądnego można było przetrzymywać „na wszelki wypadek" w więzieniu.

*    W prawie niemieckim zebranie przeciw obwinionemu dowodów częściowych o wartości połowy pełnego dowodu dawało możność wydania wyroku skazującego na tzw. karę z podejrzenia, łagodniejszą od przewidzianej w ustawie za dane przestępstwo.

III.    Ostatnie stadium - (niekiedy) — rozprawa końcowa (końcowe przesłuchanie oskarżonego)

*    jawnie i ustnie, wobec pełnego składu sądzącego

*    z reguły czysta formalność —> np. wg Caroliny wyrok musiał być przygotowany przez sędziego-inkwirenta, odczytywany przez pisarza sądowego, a sędzia pytał ławników czy uważają wyrok za zgodny z prawem, a om MUSIELI odpowiedzieć „tak”.

—    prawo do obrony - znikoma i utrudniona bo na koszt oskarżonego i tylko w rozprawie końcowej.

—    rewizja procesu (prawo niemieckie) też na koszt własny przesłanie do fakultetu akt sprawy

Proces o czary

—    znacznie uproszczone postępowanie;

—    wystarczało jakiekolwiek doniesienie lub wskazanie czyjegoś imienia na torturach przez już skazaną czarownicę (tzw. nominacja).

—    do wyroku skazującego wystarczyły „dowody domniemane", czyli proste podejrzenia czy poszlaki.

—    brak ograniczeń co do osób występujących jako świadkowie (kobiety, infamisi, dzieci przeciw rodzicom, itp)