89141

48. LEGIS ACTIO SACRAMENTO IN REM - IN PERSONAM.

Actiones in rem czyli forma dochodzenia praw do władztwa nad rzeczą w szczególności zaś prawa własności. W procesie takim jak i w większości procesów legisakcyjnych konieczna była obecność wszystkich stron sporu ( brak zastępstwa procesowego) oraz rzecz lub symbol tę rzecz reprezentujący która była przedmiotem sporu. Sam proces opierał się na wygłaszaniu ściśle określonych formułek i gestów nad prawidłowością których czuwał sędzia powoływany w ciągu 30 dni od daty zawiązania się sporu. Rzecz sporna w czasie trwania procesu była deponowana bądź to u jednej ze stron bądź teź u osób postronnych (sequester). Strony musiały przed przystąpieniem do procesu złożyć sacramentum (określonej wartości rzeczy) celem zabezpieczenia procesowego. Sędzia w wyroku orzekał które sacramentum przepada (strona przegrana) a które podlega zwrotowi. Podobny charakter miał proces legisakcyjny legis actio sacramento in personam z tą tylko różnicą że służył on do dochodzenia należności o charakterze osobistym. Zobowiązanie to było określane słowami dare oportare a wyrok sędziego stworzał obowiązek zapłaty sacramentum oraz jako iudicatum obowiązek spełnienia świadczenia, które było podstawą procesu lub wynikało z egzekucji.