1) Na czym polega zasadnicze dylematy związane z charakterem prawnym Unii Europejskiej? Dlaczego reforma ustrojowa Unii wprowadzona na mocy Traktatu z Lizbony ma w tej dziedzinie zasadnicze znaczenie?
Przed wejściem w życie Traktatu Lizbońskiego kwestia charakteru prawnego Unii była nie do końca jasna. Wiadome było, że Wspólnoty Europejskie były organizacjami międzynarodowymi typu międzypaństwowego. Problematyczne było natomiast ustalenie charakteru prawnego UE. Wynikało to z regulacji traktatu z Maastrichtw ramach którego:
• Nie nadano UE expressis verbis podmiotowości prawnej ani w ramach prawa międzynarodowego ani prawa krajowego państw członkowskich
• Kompetencje w I filarze były wykonywane przez Wspólnoty Europejskie (org. Międzynarodowe)
• Kompetencje w II i III filarze były wykonywane jako tzw. Współpraca międzyrządowa
• Niejednoznaczna kompetencja do zawierania umów międzynarodowych w filarach międzyrządowych (UE działa jedynie symbolicznie w imieniu państw członkowskich)
• Instytucje wspólnot działały w filarach międzyrządowych ale jedynie na podstawie zakresie określonym przez TUE
Reforma ustrojowa wprowadzona na mocy Traktatu Lizbońskiego miała znacznie, ponieważ został ostatecznie rozwiązany problem charakteru prawnego Unii.
• UE ma osobowość prawną
• UE została przekształcona w spójną organizację międzynarodową
• Zlikwidowano Wspólnoty Europejskie (UE jest ich następcą prawnym)
• UE ma podmiotowość prawnomiędzynarodową :
o lustractatuum - prawo do zawierania umów międzynarodowych o luslegationis - ma prawo legacji, tj. wysyłania i przyjmowania przedstawicieli dyplomatycznych państw trzecich o Ma prawo do przystępowania do organizacji międzynarodowych o Ma zdolność procesową
• UE ma podmiotowość prawną w ramach prawa krajowego państw członkowskich
• Samodzielność jako organizacja międzynarodowa zachowuje EUROATOM (nie objęty Unią)