Obcinanie i odciążanie ośrodka gruntowego
Ogólnie, odkształcenie gruntu na skutek obciążeń, jest sumą odkształceń trwałych i sprężystych. W przypadku mało przepuszczalnych gruntów wyciskanie wody z porów gruntu wymaga dłuższego czasu i dlatego grunty spoiste znacznie wolniej osiadają niż grunty sypkie, które odkształcają się natychmiast po przyłożeniu obciążenia. Zwiększenie się ciśnienia w wodzie powoduje natychmiastowe zmniejszenie się objętości pęcherzyków powietrza. W tym przypadku nawet grunty spoiste mogą odkształcić się natychmiast po przyłożeniu obciążenia. Dalsze odkształcenia zachodzą wolno wraz z wyciskaniem zbędnej ilości wody poza obszar obciążonego gruntu, przy jednoczesnym zmniejszaniu się ciśnienia w wodzie i rozprężania się pęcherzyków powietrza. Wyciskanie to będzie trwało tak długo aż ciśnienie wody w porach obciążonego gruntu wyrówna się z ciśnieniem wody w porach gruntu poza strefą oddziaływania obciążenia. Po zmniejszeniu obciążenia grunt ulega odprężeniu i powiększa
swoją objętość, dlatego iż wobec braku obciążenia zewnętrznego naprężenia efektywne między cząstkami gruntu zmniejszają się i blonki wody w punktach kontaktu cząstek dążą do powiększenia swojej grubości.
Grunt wielokrotnie obciążany i odciążany zaczyna nabierać cech ciała sprężystego - można wtedy mówić o pewnej sprężystości gruntu.
Konsekwencją odkształcenia próbki gruntu jest zagęszczenie się masy gruntowej.