• Jeśli traktat przewiduje, że Rade UE stanowi jednomyślnie w danym przypadku, to RE może upoważnić Radę UE do stanowienia większością kwalifikowaną.
• Pełni funkcje w dziedzinach swobodnego przepływu osób, współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, współpracy policyjnej.
• Określa strategiczne wytyczne planowania prawodawczego i operacyjnego
• Debatuje nad konkluzją w sprawie ogólnych kierunków polityk gospodarczych państw członkowskich
• Bada sytuacje zatrudnienia w Unii i przyjmuje konkluzje w tym przedmiocie
• Pełni funkcje kreacyjne:
o Powołuje swojego przewodniczącego
o Przedstawia Parlamentowi kandydata na przewodniczącego Komisji (stanowiąc większością) o Mianuje Komisję
o Może podjąć decyzję zmianie liczby członków Komisji o Powołuje prezesa, wiceprezesa i pozostałych członków EBC
• Ma prawo podjęcia (z inicjatywy państwa zainteresowanego) decyzji zmieniającej status wobec państwa duńskiego, francuskiego, niderlandzkiego kraju bądź terytorium.