91109

a)    prawdziwe - zniwelowana mutacja, dokładna zamiana miejsca w którym zaszła mutacja na DNA, które było tam wcześniej, powrót do DNA wyjściowego (typu dzikiego, sprzed mutacji)

b)    funkcjonalne - przywrócenie dzikiego fenotypu z zachowaniem pierwotnej mutacji, np. poprzez alternatywny szlak metaboliczny (brak zmian w materiale genetycznym; odpowiedni szlak umożliwia obejście tej mutacji, niweluje skutek mutacji)

c)    supresorowe - inna mutacja, eliminuje pierwotną; chodzi o produkty genów, najczęściej enzymy, eliminują skutki wcześniejszej mutacji

MUTACJE

Wyłącznie punktowe (bo występuje tylko jeden chromosom bakteryjny): addycja; delecja; substytucja

Czynniki mutagenne i sposoby ich działania

Bromouracyl - wywołuje zmiany DNA u eukariota i prokariota

Kwas azotawy HN02

Oranż akrydynowy - ma zdolność wbudowywania się w cząsteczkę DNA (jej średnia pasuje w średnicę nukleotydów)

Promieniowanie UV Promieniowanie X

BROMOURACYL

Bromouracyl jest analogiem Tyminy (może występować w formie ketonowej i enolowej; w formie ketonowej to nie ma problemu; ale gdy w postaci enolowej - ma zdolność do utworzenia 3 wiązań wodorowych - nastąpi zamiana układu tymina - adenina na cytozyna - guanina)

KWAS AZOTAWY

Bardzo silny utleniacz - powoduje oksydatywną deaminacji - usuwanie grupy aminowej z jednoczesnym procesem utleniania; Adenina z grupą aminową - mogła tworzyć wiązania wodorowe (czynnik + dla wodoru i ujemna dla N) - po deaminacji może dojść jedynie do jednego typu wiązania wodorowego; ponownie zamiana pary AT na GC. Podobnie może zajść deaminacja w C i wtedy CG zamienia się na AT po replikacji.

PROMIENIOWANIA UV

Parowanie tyminy - tworzenie kowalencyjnego wiązania między sąsiadującymi nukleotydami; powstaje układ nieprawidłowy - wiązanie kowalencyjne (a nie fosfodiestrowe); możliwe tylko wtedy, gdy sąsiadujące TT.

SYSTEMY NAPRAWCZE DNA

Fotoreaktywacja - naprawa zależna od światła - enzym aktywowany przez światło - ten sam czynnik, który wywołuje mutację, jest czynnikiem wywołującym naprawę; jest skierowany wyłącznie do mutacji wywoływanej przez UV; dimer TT jest rozłączany jednoenzymatycznie -rozkładane jest jedno wiązanie, które jest przyczyną mutacji - nic nie jest wycinane Naprawa niezależna od światła - jeżeli dojdzie do mutacji w bardzo wielu miejscach, musi być aktywowany układ kilku enzymów: endonukleazy (rozkładają wiązanie wewnątrz DNA, tam gdzie mutacja) - skutek dwie długie fragmenty DNA; egzonuklezy (usuwanie fragmentu DNA); polimeraza DNA (dołącza poprawne nukleotydy); ligaza DNA (łączy nowe nukleotydy z łańcuchem)