silnikiem. Frezarki wspornikowe (konsolowe) - mogą mieć oś wrzeciona usytuowaną poziomo lub pionowo. Frezarki wspornikowe poziome mają wrzeciono o poziomej osi. Frezarki wspornikowe pionowe mają oś wrzeciona usytuowaną pionowo lub skrętnie wokół osi poziomej.
W celu zwiększenia liczby prędkości obrotowych wrzeciona stosuje się odboczkę. [Na prowadnicach korpusu przesuwa się pionowy wspornik zwany konsolą na którym umieszczony jest stół krzyżowy lub krzyżowo skrętny na saniach poprzecznych. W górnej części znajduje się belka wspornikowa z podtrzy inkami do podpierania trzpieni frezarskich Frez lub zespól frezów walcowych osadza się na trzpieniu frezarskim, którego jeden koniec mocuje się we wrzecionie a drugi podpiera ir łożysku podtrzymki, złączonej przesuwnie z belka wspornika! Frezarki sterowane numerycznie -zasadniczym elementem układu jest centralna magistrala systemowa. Realizuje połączenie między poszczególnymi modułami układu Komunikacja jest możliwa za pośrednictwem szyn. Obróbka na takich frezarkach przynosi wiele korzyści technicznych i ekonomicznych. Możliwa jest obróbka bardzo dokładnych powierzcluu płaskich i otworów oraz dokładnych powierzchni krzywoliniowych. W zależności od zastosować tecluiologicznych obrabiarki terowane numerycznie dzieli się na: -
punktowe - odcinkowe - kształtowe 6. Mocowanie narzędzi i materiału obrabianego
a) . Mocowanie fr ezów - stosuje się do tego różne trzpienie i oprawki. Stożki w gnieździe wrzeciona frezarki służą do środkowania trzpienia który jest mocowany śrubą przechodzącą przez wrzeciono. Moment obrotowy na trzpień jest przenoszony przez kamienie zabierakowe umieszczone na powierzcluu czołowej końcówrki wrzeciona. Są to złącza SK. Do ich zalet zaliczamy: - proste wykonanie - symetryczną konstrukcję - zdolność samo centrowania. Frezy walcowe i inne frezy nasadzane z wzdłużnym rowkiem wpustowym w otworze są mocowane na trzpieniach. Rozróżnia się trzpienie z końcowym podparciem oraz z podparciem tylko na tulejkach prowadzących. Aby zapobiec niedogodnościom jakie dają złącza SK skonstruowano złącza HSK. Jego zalety to: - duża sztywność statyczna i dynamiczna - pewność zamocowania dla dużych prędkości obrotowych wrzecion - zdolność przenoszenia dużych momentów - bardzo duża dokładność i powtarzalność pozycjonowania - krótki czas wymiany narzędzia
b) . Mocowanie przedmiotów' obrabianych - w zależności od przedmiotu: - duże przedmioty -mocuje się bezpośrednio do stołu frezarki za pomocą docisków' - małe przedmioty - mocuje się zwykle na imadle maszynowym przymocowanym do stołu frezarki. Imadła mogą być: stałe, obrotowe, pochylne. W pozostałych przypadkach przedmioty mogą być mocowane: - na stołach dwupozycyjnych - w uchwytach frezarskich specjalnych wieloprzedmiotowych - w' kłach podzielnicy i podstawki ustawionej na stole frezarki - w uchwycie samocentrującym 7. Chropowatość powierzchni frezowanych. Zależy od: - posuwu na ostrze - prędkości skrawania
- właściwości obrabianego materiału - odmiany frezowania - dokładności położenia poszczególnych ostrzy freza względem części chwytowej - zużycia narzędzia - bicia promieniowego i osiowego wrzeciona obrabiarki - zakłóceń procesu Teoretyczna chropowatość powierzcluu po frezowaniu
f2
walcowym: Rt = ; Rt - teoretyczna wysokość cliropowatości, D - średnica freza; fz -
posuw na ostrze ||| Rzeczywiste wartości Rrz są większe od wartości teoretycznych. Różnica jest tym mniejsza im większa jest wartość posuwu na jeden obrót freza. W przypadku posuwów większych od około 2nun/obr można przyjąć, że: Rrz=1.4Rt Teoretyczna clrropowatość powierzcluu po frezowaniu czołowym: - wartość czołowego bicia ostrzy e spełnia nierówność e>ftgKr‘: Rt=ftgKr’
; f - posuw na jeden obrót freza; Kt* - pomocniczy kąt przystawienia - wartość czołowego bicia ostrzy e spełnia nierówność e<=ftgKr’: Rt=e || Rzeczywista wysokość jest większa niż teoretyczna. W przybliżeniu można przyjąć że praktyczna clrropowatość powierzcluu wynosi Rrz=l.7Rt