page0026

page0026



ZAGADNIENIA OGÓLNE

mogą mieć różne kryteria identyfikacji Arystotelesa. Jeśli zaś mowa o cechach przypisywanych zwykle referentowi (tu Arystotelesowi), pada pytanie: przez kogo przypisywanych, przez ludzi współcześnie żyjących czy przez ich przodków? W różnych czasach mogą występować różne opinie o referencie. Filozofowie analizują powyższe zagadnienie opierając się na przykładzie postaci historycznych, które są wprowadzone do naszego słownictwa właśnie przez deskrypcje. Nie jest jednak pewne, czy każdy z nas potrafi dostarczyć wyczerpującego zestawu deskrypcji

0    swoich znajomych. O ludziach, których spotykamy codziennie

1    o których wiemy, jak się nazywają, często nie możemy powiedzieć nic bliższego, a jednak potrafimy ich wyróżnić za pomocą nazwy własnej. Można spotkać kogoś na przyjęciu, dowiedzieć się, że nazywa się Tomasz, ale nie zapamiętać żadnych jego cech i nie móc dostarczyć zestawu deskrypcji. Czy w tym wypadku nazwa własna Tomasz nikogo nie oznacza? Nazwa własna może więc pełnić funkcję referencjalną bez wsparcia ze strony deskrypcji opisujących cechy nazywanego obiektu.

Kripke (1972) rozpatruje problem reguł referencji w kontekście zjawisk społecznych. Źródłem referencji jest łańcuch komunikacyjny, a nie to, co mówiący myśli o danym obiekcie. Nazwę odnosimy do danego obiektu na mocy pewnego rodzaju tradycji sięgającej jej nadania. Użycie nazwy własnej prowadzi do jej nosiciela (referenta) nawet wtedy, gdy nie możemy go zidentyfikować jako konkretnego indywiduum. Łańcuch komunikacyjny prowadzący np. do Feynmana ustalony jest na mocy jego uczestniczenia w społeczeństwie, które przekazuje nazwę z ogniwa do ogniwa, nie zaś na mocy przyjęcia konwencji: przez 'Feynman' będę rozumieć człowieka, który zrobił to i to. Nixon nie musiał być prezydentem Stanów Zjednoczonych, żeby być Nixonem. Jeśli pomylimy się co do czasu, w którym żył Arystoteles, będziemy nadal mogli użyć tej nazwy dla wyróżnienia osoby.

Pogląd, że nazwy własne są pozbawione jakiegokolwiek znaczenia (ang. meaningless thesis), podziela wielu filozofów, logików i językoznawców. Twierdzą oni, że nazwy własne to indeksy, rodzaj zaimków wskazujących, wyrażenia pozbawione cech deskrypcyjnych. Ullmann (1963) sformułował to tak: „Nie można powiedzieć, że rozumie się nazwę własną, można jedynie powiedzieć, że się wie, do kogo się ona odnosi". Kripke (1972) określił nazwy własne jako rigid designators, czyli „sztywne (ograniczone) wyznaczniki", mając na uwadze ich stały i jednostkowy związek z danym referentem. Brak znaczenia przypisują też nazwom własnym: Gardiner (1957), Sciarone (1967), Hilgemann (1974),

22


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0064 ZAGADNIENIA OGÓLNE takie jak produktywność danego typu słowotwórczego, ponadto zaś poza jęz
page0028 ZAGADNIENIA OGÓLNE referencja nie zależy od asocjacji, jakie mówiący może mieć z cechami re
page0058 ZAGADNIENIA OGÓLNE Kryterium kreacji nazwiskotwórczej wysunął jako pierwszoplanowe w swej k
page0017 ZAGADNIENIA OGÓLNE
page0020 ZAGADNIENIA OGÓLNE wyrażały lub wyrażają, badanie ich historii oraz ewolucji systemu na-zew
page0022 ZAGADNIENIA OGÓLNE (np. w językach: ang. the, fr. le, la, les, niem. der, die, das). W języ
page0024 ZAGADNIENIA OGÓLNE zny. Czy w poszczególnych nazwach własnych nie mieszczą się znaczenia og
page0030 ZAGADNIENIA OGÓLNE Znaczenie emotywne wyrażone metaforą, metonimią itp. jest zrozumiałe jed
page0032 ZAGADNIENIA OGÓLNE Chociaż podstawową funkcją nazw własnych jest wyznaczanie, wskazywanie o
page0034 ZAGADNIENIA OGÓLNE W wyrażenie pięć Marii wbudowana jest formuła zwany (pięć razy) y"
page0036 ZAGADNIENIA OGÓLNE ich nosicieli. Jest ono wyrażone przejrzystym znaczeniowo przezwiskiem o
page0038 ZAGADNIENIA OGOLNE Pojęcie deskrypcji określonej (zwanej też deskrypcją indywidualną lub je
page0040 ZAGADNIENIA OGÓLNE TopoliriskaZ., 1984, Składnia grupy imiennej, (w:) Gramatyka współczesne
page0042 ZAGADNIENIA OGÓLNE gołębia (i dodatkowo brak alternacji b : bi),    : węża.
page0044 ZAGADNIENIA OGÓLNE Dotychczasowe badania nad słowotwórstwem różnych typów nazw własnych w o
page0046 ZAGADNIENIA OGÓLNE Użycie nazwiska o formie nijakiej w odniesieniu do mężczyzny powoduje zm
page0048 ZAGADNIENIA OGÓLNE Kreja B., 1974, Słowotwórcza rola fleksji we współczesnym języku polskim
page0050 ZAGADNIENIA OGÓLNE Omówione wyżej badania stały się podstawą słowników etymologicznych nazw
page0052 ZAGADNIENIA OGÓLNE wisk nazwotwórczych, m.in. mechanizmu powstawania, a następnie powielani

więcej podobnych podstron