Budżetowanie - to kompleksowa metoda zarządzania jednostką gospodarczą.
Funkcje budżetowania:
• Informacyjna - polega na przekazywaniu ośrodkom odpowiedzialności informacji dotyczących przyszłych planów podmiotu, realizowanych zadań i występujących ograniczeń.
• Koordynacyjna - zespala i harmonizuje w jednakowym wspólnym budżecie poszczególne zadania realizowane przez różne ośrodki odpowiedzialności, zapewnia aby działania nie były sprzeczne z celami działalności całego podmiotu.
• Motywacyjna - wpływa na działania i zachowania menedżerów i pracowników ośrodków odpowiedzialności w taki sposób, aby ich postępowanie było zgodne z kierunkami wytyczonymi przez podmiot.
• Kontrolna - polega na stworzeniu podstaw do kontroli działalności ośrodków odpowiedzialności (kontrola wstępna, bieżąca i wynikowa).
Zasady budżetowania:
• jedności budżetu - nadrzędna, łączy w zwartą całość powiązane ze sobą budżety cząstkowe, pozwala na eliminację ewentualnych sprzeczności między budżetami cząstkowymi i zapewnia ich zgodność
• zupełność budżetu - polega na zapewnieniu zawarcia w budżecie wszystkich elementów kształtujących wynik działalności, ma umożliwiać kontrolę kosztów (wydatków) i przychodów (wpływów)
• równowagi budżetowej - ma na celu zapewnienie odpowiedniej relacji między poziomem kosztów i przychodów oraz kwotami wydatków i wpływów, służy do efektywnego prowadzenia działalności gospodarczej
• okresowości budżetowania - związana jest ze sporządzeniem budżetu zgodnie z zasadą periodyzacji (z podziałem na lata obrotowe i okresy sprawozdawcze)
• ciągłości budżetowania - polega na zachowaniu ciągłości procesu budżetowania (okresy roczne z podziałem na krótsze, kwartalne i miesięczne)
• uprzedniości budżetowania - ma na celu sporządzenie budżetu terminowo przed rozpoczęciem realizacji, a nie w trakcie, oraz przekazanie go do realizacji odpowiedzialnym jednostkom organizacyjnym
• szczegółowości - wskazuje na ustalenie i realizację budżetu z wymaganą szczegółowością z podziałem na odrębne pozycje kosztów (wydatki i osiągnięcia, przychody, wpływy)
• podmiotowości - postuluje się, że budżet powinien być opracowany w układzie podmiotowym oraz poszczególnych jednostek wewnętrznych, co ma na celu podział
20 | S t r o n a