80728

Sąd Najwyższy - odwołania (kasacje) od II instancji, orzekanie w spr, powierzonych przez ustawy, pilnowanie jednolitości wykładni, dzielił się na izbę cywilną, karną, potem też do adwokatury, orzekanie 3,5 lub 7 sędziów

Sądy szczególne:

podstawa prawna - ustawa z 1919 roku i jej nowelizacja z 1936 roku

sądy wojskowe - od 1919 - podlegali im żołnierze, oficerowie, podoficerowie, czasem też osoby cywilne, sądziły na podstawie wojskowych KK i KPK

sądy pracy - od 1928 - sporne sprawy cywilne wynikłe ze stosunku pracy, sprawy związane z nauką zawodu, od 1934 sprawy wynikłe ze stosunku chałupniczego, sądził sędzia zawodowy i 2 ławników (1 od pracodawców, 1 od pracowników) odwołania od wyroku składano do sądu okręgowego sądy wyznaniowe - na terenie b. zaboru rosyjskiego, sprawy małżeńskie wyznawców określonych wyznań

Trybunał Kompetencyjny - rozstrzygał spory kompetencyjne między org. adm. i sąd., skład: 2 przezesów, 14 członków mianowanych przez prezydenta na wniosek RM

Trybunał Stanu • sądził parlamentarzystów z tytułu odpowiedzialności konstytucyjnej, skład: 12 członków (8 wyb przez Sejm, 4 przez Senat spoza swego grona), przewodniczący: I Prezes Sądu Najwyższego

Najwyższy Trybunał Administracyjny - patrz rozdziallll, dział VII, punkt 62]

Prokuratura:

podstawa prawna - najpierw przepisy zaborcze, potem prawo o ustroju sądów powszechnych z 1928 prokuratura - organ państwa powołany do ścigania pizestępstw, podporządkowany ministrowi sprawiedliwości (prokurator naczelny), prokuratura Sądu Najwyższego - na czele I prokutrator SN, p. sądów apelacyjnych - na czele prokurator apelacyjny, p. sądów okręgowych - prokurator okręgowy, przy sądach grodzkich prokuratorów nie było

Zadania funkcjonariuszy prokuratury:

-    wszczynanie postępowania karnego w sprawach przestępstww ściganych z uizędu, postępowanie przygotowawcze

-    oskarżanie przed sądami, nadzór nad wykonaniem kary Prokuratoria generalna:

podstawa prawna - dekret i ustawa z 1919, rozporządzenie prezydenta z 1924 roku

-    utworzona do obsługi prawnej Skarbu Państwa, instytucji i przedsiębiorstw państwowych oraz zakłady finansowane przez państwo

-    realizowała swoje zadania poprzez zastępstwo procesowe przed sądami oraz udzielała opinii prawnych organom państwow.

Adwokatura i notariat:

podstawa prawna adwokatury - ustawy zaborcze, przepisy z 1932 roku z nowelizacją w 1938 roku adwokatura - wolny zawód, świadczenie pomocy prawnej, porad, redagowanie aktów normatywnych, zastępstwo proces.

samorząd - izby adwokackie i Naczelna Rada Adwokacka jako organ najwyższy