91558

Tora (hebr. wskazówka, pouczenie, wtórnie prawo):

-    to pięć pierwszych ksiąg Biblii

-    najważniejsza, święta księga Judaizmu

-    zawiera pełnię Bożego objawienia

-    podaje 613 przykazań

Miszna (hebr. powtarzanie, badanie):

-    rabiniczny tekst zawierający normy prawa codziennego

-    interpretuje i wyjaśnia przykazania zawarte w Torze

-    przekazywana ustnie

-    uformowała się na początku II w. w Palestynie

Talmud (hebr. instrukcja, nauczanie, nauka)

-    Miszna i późniejsze komentarze do niej (Gemara) spisane w jedno

-    po Torze jest dla Żydów najważniejszą księgą

-    uformował się między IV a VI wiekiem

-    w procesie redagowania powstały dwie wersje Talmudu: Babiloński i Jerozolimski Korzystanie i traktowanie

Zwoje Tory (Sefer Tora)

-    spisane ręcznie, na białym pergaminie z jagnięcej skóry, zwinięte na dwóch walkach

-    zdobione rzeźbą i inkrustacją, nakłada się też srebrną koronę

-    przechowywane w Aron ha-kodesz w synagodze, zawinięte w "sukienkę"

Tora stanowi centrum życia żydowskiego, jest najważniejszym elementem życia. Opiera się na niej system modlitw i prawa. Poświęcone jej jest święto - Simchat Tora. Torę zaczyna się studiować w wieku 5 lat (począwszy od Księgi Kapłańskiej).

Zwoje Tory są tak święte, że nie wolno ich dotykać palcami.

Jad (hebr. ręka) - przyrząd liturgiczny w postaci pałeczki zakończonej imitacją dłoni, podczas czytania śledzi się nim tekst.

Torę najlepiej studiować w grupie, dyskutując (idealnie jest w 10 osób). Studiując samotnie -czyta się na glos; "Tora musi być żywa".

Przekazywanie

Tora przepisywana jest wyłącznie ręcznie, po hebrajsku, gęsim piórem, na kartach pergaminu zszytych w jeden zwój.

Liczba liter i wersów jest ściśle ustalona.

Teoretycznie każdy powinien przepisywać Torę; w praktyce potrzeba do tego szczególnych zdolności i robią to jedynie wyspecjalizowani skrybowie. Skrybów wynajmuje się i opłaca -każdy kto tak robi, jest traktowany jakby sam przepisywał Torę.

Istnieją Tory drukowane, jednak w synagogach używa się wyłącznie ręcznie zapisanych zwojów.

Jeśli zabraknie choćby jednej litery, cały zwój musi zostać odłożony do czasu naprawienia. Można zakupić jedną literę Tory, aby wypełnić przykazanie - clilopiec może kupić swoją literę w wieku 13 lat, dziewczynka w wieku 12.

Godni pochwały są Ci, którzy fundują Torę synagodze.

Cena całego zwoju Tory obecnie: ok. 25 tys. euro.