94284

Możliwa jest także rejestracja wyników na nośnikach zapisu magnetycznego (REC-moduły, karty PCMCIA itp). Cyfrowy system odczytowy pozwala na stosowanie dowolnie wybranych jednostek kąta oraz definiowanie kierunku podziału kola. Współczesne instrumenty są bardzo zaawansowane technologicznie, a ich obsługa wymaga dobrego przygotowania. Pozwalają jednak uzyskiwać wyniki o bardzo wysokiej dokładności oraz dużej niezawodności. W wyniku połączenia urządzenia kątomiercze-go z dalmierzem elektronicznym powstał instrument zwany tachimetrem elektronicznym (rys. 4.10), powszechnie używany w pracach geodezyjnych. Zintegrowana budowa instrumentu oraz bogate oprogramowanie w zakresie przetwarzania danych pomiarowych bezpośrednio w terenie czyni z tego urządzenia uniwersalne narzędzie pomiarowe. W szczególnych przypadkach mamy do czynienia z prostymi elementami pomiarowymi ograniczającymi się do wanmków równoległości czy prostopadłości (badanie przekątnych w prostokątach czy też wytyczanie kierunku prostopadłego do kierunku istniejącego). Odkładanie kąta prostego w przypadkach niewymagających wysokiej dokładności może być realizowane metodami tradycyjnymi, np. przy użyciu wę-gielnicy bądź też w oparciu o proste konstrukcje geometryczne. Typowa węgielnica jest urządzeniem mechaniczno-optycznym (rys. 4.11) składającym się z dwóch pryzmatów oraz oknaprzeziermka umożliwiającego jednoczesną obserwację trzech kierunków wzajemnie prostopadłych (kierunku w lewo i prawo oraz na wprost).

Praca z wykorzystaniem tego urządzenia polega na takim korygowaniu położenia punktu obserwacji, aby uzyskać koincydencję (zgraiue w jednej linii pionowej) obrazów tyczek, które mają spełnić warunek odpowiedniej prostopadłości kierunków na stanowisku obserwacji. Dokładność tych prac jest w zakresie 3-^A4 minut kątowych, czyli jest dostosowana do dokładności wymaganej przy robotach ziemnych. Innym przykładem prostej konstrukcji kontrolno-pomiarowej stosowanej do tyczenia kąta prostego jest tzw. trójkąt egipski (o stosunku boków 3:4:5). Są też wykorzystywane cechy wysokości trójkąta równoramiennego (rys. 4.12). W obu przypadkach do pomiarów używa się taśmy mierniczej.