94329

elektryczni). Energia ta jest niezbędna do napędu silników elektrycznych maszyn i urządzeń budowlanych, do oświetlania: stanowisk roboczych podczas pracy w nocy, zewnętrznego terenu budowy, budynków tymczasowych oraz do niektórych czynności technologicznych, jak np. przyspieszanie dojrzewania betonu, spawanie konstrukcji stalowych itp. Źródłem energii elektrycznej na budowie może być:

—    sieć miejska, z której czerpie się prąd o napięciu użytkowym i mocy do kilkudziesięciu kilowatów; pobór jest uzależniony od zapotrzebowania oraz wolnej mocy stacji transformatorowej zlokalizowanej najbliżej budowy,

—    sieć energetyczna wysokiego napięcia, pobierana z niej energia jest przetw arzana w zainstalowanym na budowie transformatorze;

—    własny zespól prądotwórczy o mocy np. od 50 do 100 kW, gdy budowa jest tak znacznie oddalona od sieci energetycznej, że doprowadzenie linii energetycznej jest nieopłacalne. Transformator należy lokalizować możliwie centralnie wobec punktów zapotrzebowana na energię elektryczną. Najkorzystniej w promieniu 300-7-4(X) m od tych punktów; maksymalny dopuszczalny promień to 700 m. Na dużych budowach wykonuje się oddzielne obwody dla tzw. siły i oddzielne dla celów oświetleniowych - przewody powinny być zawieszone na wspólnych podporach, a kable układane we wspólnych wykopach.

Linie napowietrzne na placu budowy można stosować tylko tam, gdzie nie jest przewidziana praca maszyn z wysięgnikami. W pozostałych częściach placu budowy należy układać wyłącznie kable podziemne. Trasy przebiegu kabli powinny być zaznaczone w terenie w sposób widoczny, np. czerwonymi chorągiewkami. Jest to konieczne, aby nie uszkodzić kabli przy wykonywaniu wielu prac budowlanych, np wbijaniu pali lub ścianek szczelnych, przeciskaniu rur itp. Nieizolowane przewody napowietrzne powinny być prowadzone na wysokości większej niż 5 m nad poziomem terenu i co najmniej 3 m nad pomostami rusztowań lub innymi stanowiskami pracy robotników. Tymczasowe sieci elektryczne należy projektować i wykonywać pod nadzorem inżynierów elektryków (por. rozdz. 27. Poradnika). Zaopatrzenie budowy w energię cieplną. Energia ta jest wykorzystywana do ogrzewania pomieszczeń produkcyjnych, biurowych i cieplaków, a także przy pewnych procesach budowlanych w okresie zimowym (podgrzewanie składników' mieszanki betonowej oraz innych półfabrykatów i materiałów budowlanych, rozmrażanie gruntów itp ).

Energia cieplna jest wytwarzana głównie w wyniku spalania węgla, koksu lub odpadów' drewiia w kotlowiiiach lub urządzeniach prowizorycznych. Medium grzewczym jest najczęściej para wodna. Zapotrzebowanie budowy na parę jest zmienne w czasie. Wielkość