94398

47.Więzi pomiędzy normami prawnymi w systemie prawa.

Rodzaje więzi pomiędzy normami w danym systemie norm:

-    więź kompetencyjna (formalna, dynamiczna) - system, w którym występuje tylko taki typ więzi będzie systemem w pełni dynamicznym. Zaobserwowanie takiej więzi pozwala na zaobserwowanie hierarchii aktów prawnych. Więź ta łączy dwie normy, z których jedna zawiera upoważnienie do ustanowienia innej normy jednocześnie przesądzając o jej treści.

(norma podrzędna) N3 <= Nl(norma kompetencyjna, nadrzędna) => N2(norma podrzędna)

•więź hierarchiczna - norma prawna, która zawiera upoważnienie do ustanowienia innych norm, jest normą hierarchicznie nadrzędną dla norm, które zostały ustanowione na jej podstawie. Hierarchiczność można ustalić na podstawie tego, jaki organ ustanowił daną normę. Równorzędność można stwierdzić, jeśli dwie różne normy wydane zostały przez równorzędne organy. Więź hierarchiczna może być rozpatrywana również w kwestii derogacji. Norma prawna wyższego rzędu deroguje moc normy prawnej niższego rzędu nie może uchylić normy wyższego rzędu (reguła słaba). Więź hierarchiczna derogacyjna -nadrzędność, podrzędność oraz równorzędność. W wypadku równorzędności stosujemy regułę kolizyjną temporalną.

REGUŁY KOLIZYJNE DZIELĄ SIĘ NA:

a)    reguła hierarchiczna - sprowadza się to do tego, że akt wyższego rzędu uchyla wcześniejszy akt o niższej mocy prawnej

b)    regułą meteoryczna - mówi ,że akt późniejszy uchyla akt wcześniejszy

c)    reguła temporalna - czasowa - mówi, że akt szczegółowy nie tylko uchyla akt ogólny ale też akt szczegółowy

-    więź treściowa (statyczna, materialna) - może mieć charakter pionowy lub poziomy.

Więź w wymiarze pionowym to sytuacja jaka istnieje pomiędzy aktami prawotwórczymi różnego szczebla, jest to sytuacja mająca charakter nadrzędności i podrzędności treściowej. Będzie to np. sytuacja zgodności lub niezgodności ustawy z konstytucją. Relacja ta w aspekcie pionowym zachodzi pomiędzy aktami prawotwórczymi, jak i pomiędzy normami prawnymi, które są rekonstruowane z aktów prawnych o różnej pozycji.

Więź w wymiarze poziomym - relacja treściowa może zachodzić w obrębie jednej ustawy lub aktu prawnego i pozwala na stwierdzenie czy pomiędzy jakimiś zapisami występują czy też nie występują jakieś sprzeczności. Np. sprzeczności pomiędzy normami szczegółowymi lub ogólnymi. Pozwala ona na usunięcie sprzeczności w sferze stawania prawa. Ustalenie tych sprzeczności pozwala zastosowanie reguły kolizyjnej merytorycznej. Drugim przypadkiem więzi treściowej to stosunek, jaki zachodzi między równorzędnymi aktami prawnymi. Wspólny będzie ich zakres, co do gałęzi prawa, w której występują np. częścią ogólną prawa podatkowego i szczególną prawa podatkowego. Muszę one regulować te same stosunki. Akt, który zawiera upoważnienie do ustanowienia innego aktu wyznacza jego treść. Sprzeczności treściowe poziome wynikają z błędów ustawodawczych np. podczas wielokrotnej nowelizacji. W przypadku wielokrotnej nowelizacji wydaje się tekst jednolity.