94932

5.    Polityka zagraniczna państwa to proces realizacji celów, przede wszystkim za pomocą ŚŁodków_dyplomatyc zuych.

6.    Państwo może być traktowane jako system adaptacyjny, którego celem jest utrzymanie dynamicznej równowagi ze środowiskiem. Czteiy typy homeostazy(adaptacji): (1 (stabilizacyjna, (2 (regeneracyjna, (3)aktywna, (4)pasywna. Stąd cztery typy polityki zagranicznej państwa: (l)bicrna. (2)agresywna. (3)aktywna, (4)konserwatywna.

Tvpv polityki zagranicznej państw a

1) . Aktywna - państwo na arenie międzynarodowej działa aktywnie i stara się wywierać wpływ na inne państwa aby osiągnąć własne założone cele.

2) . Pasywna - państwo jest bierne na arenie międzynarodowej i dostosowuje się do woli i zaleceń innych państw.

3) . Kreatywna - połączenie dwóch powyższych typów (najczęściej spotykane).

Większość państw stosuje jednocześnie wszystkie trzy typy działania, ponieważ nie są w stanie narzucić własnej woli innym państwom i samodzielnie bez przeszkód dążyć do jednostronnych korzyści.

Wymiary poznawcze polityki zagranicznej państw a

Trzy główne wymiary poznawcze PZ:

1) . Podmiotowy (kto podejmuje decyzje, steruje aktywnością i realnie oddziałuje na kontakty z zagranicą) można rozpatrywać instytucjonalnie lub liistoryczno-politycznie

2) . Przedmiotowy (sfery poprzez które realizowana jest polityka zagraniczna: dyplomatyczna, gospodarcza, obronna, naukowo-techniczna, kulturalna itd.)

3) . Przestrzenno-cza sowy (przez pryzmat zakresów geograficznych polityki zagranicznej). Inne trzy wymiary polityki zagranicznej:

4) . Strategiczny (trwałe i zasadnicze cele o charakterze podstawowym-egzystencjalnym dla danego państwa tj. przetrwanie, ciągłość bytu państwowego, poczucie bezpieczeństwa, rozwój) = racja stanu

5) . Operacyjny (przekładanie podstawowych celów na konkretną rzeczywistość wewnętrzną i międzynarodową)

6) . Taktyczny (wybieranie określonych kierunków i zagadnień, wraz ze sposobami ich realizacji, dla bezpośredniej aktywności różnych organów państwowych w stosunkach międzynarodowych)

Wy* nać./ n iki_p_ol ityk i_z.agr.an icz nejji.a ństwa

Teoria PZ jest rozwinięta. Najważniejszy problem analizy PZ to określenie i wyjaśnienie sił sprawczych uruchamiających międzynarodowe działania państw(a).

Analiza polityki zagranicznej (FPA, Foreign Policy Analysis) znajduje się na przecięciu wiedzy teoretycznej o stosunkach międzynarodowych z praktyką międzynarodowego życia politycznego. Jej celem jest uporządkowanie docierających informacji w sposób umożliwiający selekcję najistotniejszych elementów i poznanie zachodzących między nimi korelacji. Steve Smith wyróżnił dwa podejścia do FPA:

• model brvtviski(bazowanie na konkretnych przypadkach, założenie, że polityka zagraniczna każdego państwa jest wyjątkowa)

- model amerykański^próba tworzenia ogólnych teorii, politykę zagraniczną każdego podmiotu organizują te same schematy).

Obecnie rozróżnienie to nie jest już takie wyraźne.