95192

-    jedocześnie istnieje konflikt, która zasada jest ważniejsza. Jedni uważają je za równorzędne, natomiast oponenci, priorytet przyznają zasadzie państwa prawa i uważają, że zasada państwa społecznego często stoi w sprzeczności z tą pierwszą.

-    zasada państwa społecznego wiąże się także z zasadą równości- pozwala ja kontrolować i określać jej zakres. Zastosowanie zasady państwa społecznego , łączy się czasem z odstępstwem od zasady równości (przykład preferencyjne warunki dla przedsiębiorstw zatrudniających niepełnosprawnych)

-    w praktyce użycie zasady państwa społecznego w gospodarce ograniczyła się do dwóch zakresów: polityki w sferze podatkowej oraz powstrzymania państwa od zbyt dalekiej interwencji w sferę prywatnej ekonomiki.

-    państwo socjalne to takie, które posiada odpowiednie środki interwencyjne takie jak: subwencje, plany, instrumenty zabezpieczenia społecznego i jest przeciwieństwem państwa liberalnego.

-    często w literaturze zamiast terminu państwo społeczne używa się określenia „państwo o orientacji społecznej”, a celem takiego państwa jest zapewnienie dobrobytu i rozwoju gospodarczego metodami demokratycznymi, dzięki odpowiedniej polityce społeczno-ekonomicznej.

4. Zasada pomocniczości

-    w preambule to inaczej zasada subsydiamości

-jest to zarówno zasada prawna jak i moralna- u jej podstaw leży chrześcijańska koncepcja człowieka

-    M. Spieker wyróżnia trzy wymiary zasady pomocniczości :

■"pozytywny- państwo ma obowiązek do świadczenia pomocy podległym podmiotom w tym celu aby mogły one wspierać obywateli w rozwoju życia

■"negatywny- zabrania się interweniowania w życie i działanie niższych podmiotów, jeśli są one w stanie działać samodzielnie

* chroni państwo i inne podmioty przed nadmiernym obciążaniem się zadaniami.

-    zasada pomocniczości wyklucza podejmowanie przez wspólnotę nadrzędną( np. państwo) zadań, które mogą być wykonane przez mniejsze grupy(np. obywatele) Innymi słowy zasada ta przeczy tendencji do zrzucania wszystkiego na sektor publiczny i chroni przed powstaniem totalnego państwa opiekuńczego

-    zasada pomocniczości dotyczy także samej organizacji państwa. Oznacza takie rozłożenie zadań, zgodnie z którym państwo jako całość wykonuje tylko te zadania, które nie mogą być realizowane przez samorządy terytorialne

-do rozwoju stosowania zasady pomocniczości niewątpliwie przyczynił się proces integracji europejskiej. Traktat z Maastricht w art. 3b zawiera stwierdzenie, że zasada pomocniczości jest linią przewodnią dalszej integracji europejskiej.

-    zasada pomocniczości pozostaje także w ścisłym związku z innymi zasadami. Ma być „złotym środkiem" między wolnością a równością.

-modelowo pomocnicza działalność państwa ma się ograniczać do tworzenia warunków gospodarczej samodzielności, popierania zdolnych przedsiębiorców, udzielania preferencyjnych kredytów, tworzenia infrastruktury gospodarczej, kreowania polityki pieniężno-budżetowej. Bezpośrednia ingerencja nie jest mile widziana, chyba że w nadzwyczajnych sytuacjach jak choćby kryzys.

-    z jednej strony państwo nie powinno konkurować z obywatelami ani obciążać go nadmiemie(I wymiar). Z drugiej przedsiębiorstwa powinny mieć zagwarantowaną pomoc w wyjątkowych sytuacjach klęsk żywiołowych czy w innych przypadkach (II wymiar)

Zasady szczegółowe

1. zasada społecznej gospodarki rynkowej

-    określona w arL 20 Konstytucji RP