97225

Wpływ fitochromu na morfogenezę- FOTOMORFOGENEZA

-wydłużanie się pędów jest symulowane przez ciemność i daleką czerwień(P730), hamowanie natomiast przez światło czerwone-świadczy to wyraźnie o udziale fitochromu w procesie wydłużania roślin

-rozwój liści i wzrost blaszki liściowej również odbywa sie we współdziałaniu z fitochromem; różnicowanie i rozwój chloroplastów, nie może odbywać sie w ciemności; pewne procesy biochemiczne także zależą fitochromu(synteza protochlorofilidu, karotenoidow, synteza antocyjanów-czerwonych barwników kwiatów itp.)

Światło wywołuje więc za pośrednictwem fitochromu wyraźne zmiany we wzroście, rozwoju i różnicowaniu się roślin w sposób niezależny od fotosyntezy. Zjawisko to nazywa sie FOTOMORFOGENEZĄ, a efekty wywoływane są przez światło.

Rola światła w kiełkowaniu nasion.

Jednym z czynników który jest istotny w kiełkowaniu nasion jest światło.

Nasiona, których kiełkowanie zależy od warunków świetlnych, nazywamy fotoblastycznymi. Rozróżniamy 3 rodzaje reakcji nasion na światło:

1)    pozytywnie fotoblastyczne - światło stymuluje kiełkowanie . Występuję u 75% gatunków roślin

2)    negatywnie fotoblastyczne - światło hamuje kiełkowanie

3)    niefotoblastyczne - nasiona niewrażliwe na światło (światło nie ma wpływu na kiełkowanie). Wytwarzają je ok.5% gatunków np. zboża, rośliny motylkowate, len.

Wrażliwość kiełkowania nasion na światło na ogół nie jest cechą warunkującą ich kiełkowanie. Większość nasion pozytywnie fotoblastycznych kiełkuje również w ciemności, ale warunki świetlne zwiększają szybkość kiełkowania i liczbę ostatecznie skiełkowanych nasion. U nasiona np. jemioły, które nie kiełkują w ogóle w ciemności, naświetlanie jest koniecznym warunkiem ich kiełkowania.

Wymagania nasion w stosunku do warunków świetlnych regulujących kiełkowanie mogą dotyczyć zarówno czasu ekspozycji i do składu spektralnego światła. Kiełkowanie krańcowo wrażliwych nasion np. sałaty jest stymulowane w wyniku kilkuminutowego naświetlania światłem księżyca lub 0,1-sekundowym błyskiem światła słonecznego

Receptorem światła czynnego w regulacji kiełkowania nasion jest fitochrom. W stymulacji kiełkowania większości nasion dodatnio fotoblastycznych najbardziej efektywne jest światło czerwone ( R, max widma czynnościowego X=660 nm). Jego efekt jest odwracalny przez naświetlenie światłem dalekiej czerwieni ( FR A= 730). Naświetlanie światłem FR jest najbardziej skuteczne w hamowaniu kiełkowania nasion ujemnie fotoblastycznych . zaobserwowano również hamowanie kiełkowania przez światło niebieskie i czerwone. Fitochrom bierze udział w regulacji kiełkowania nie tylko nasion wrażliwych na światło (fotoblastycznych). Świadczy o tym obecność fitochromu we wszystkich badanych nasionach oraz obserwacja, że kiełkowanie w ciemności wielu nasion niefotoblastycznych można zahamować naświetlając je światłem FR oraz że u nasion niefotoblastycznych poddanych kiełkowaniu w warunkach odbiegających od optymalnych (zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, stres hydratacyjny)pojawia się wrażliwość na światło, światło działa tylko na nasiona napeczniałe, na suche nie działa.