97408

spoi. szuka zatem w chrześc. Objawieniu, elementy poznania naturalnego i oświeconego wiarą odwołują się do wspólnej podstawy ontologicznej: jest nią spoi. natura człowieka lub podkreślając wymiar aksjologiczny godność osoby ludzkiej. W nawiązaniu do chrześc. antropologii filoz. i teologicznej katol. nauka społ. wypracowuje odpowiednie zasady społ.: personalizmu (służba osobom), dobra wspólnego, solidarności, pomocniczości ( zasada pomocniczości). Ujmuje je jako kryteria prawidłowego funkcjonowania danej społeczności, a także jako zasady prakt. umożliwiające odkrycie konkretnych norm życia społ. i dyrektyw działania. Funkcję zasad społ. pełnią też równoważnie wartości podstawowe, jak: prawda, sprawiedliwość, miłość, wolność, na których z kolei opierają się prawa człowieka. Rzeczywistość empiryczna zostaje skonfrontowana z tymi zasadami, wartościami, celami i normami; są one punktami orientacyjnymi czy drogowskazami dla bardziej szczegółowych, indywidualnych i zbiorowych rozstrzygnięć. Katolicka nauka społ. nie przedkłada jednak szczegółowych programów społ.-gosp. i polit.; krytycznie oceniając skrajnie indywidualistyczne i kolektywistyczne rozwiązania systemowe, sama nie jest i nie chce być trzecią drogą. Konkretyzacja polit. winna stanowić przedmiot namysłu chrześc. ruchu społ.; teoria społ. i ruch społ. katolików świeckich ( Chrześcijańska Demokracja) wzajemnie się inspirują. Katolicka nauka społ. jako dyscyplina nauk. ukształtowała się w kontekście sporów społeczników katol. wokół sposobów sprostania XIX-wiecznej tzw. kwestii robotniczej. W końcu XX w. katalog jej tematów jest dużo obszerniejszy:    tradycyjne zagadnienia małżeństwa i rodziny,

samorządności, sprawiedliwego porządku gosp. i polit., relacji między pracą i kapitałem (w tym bezrobocia, miejsca i roli związków zaw., uczestnictwa pracowników w zarządzaniu, zyskach i własności oraz w ogóle upowszechnienie własności), a także reformy rolnictwa, pokoju