97635

odpowiedzialności politycznej ani prawnej. Po upadku Polski w wyniku najazdu niemieckiego i rosyjskiego we wrześniu i październiku 1939 r. Konstytucja kwietniowa, stała się prawną podstawą działania rządu emigracyjnego w Londynie, aż po rok 1991, kiedy to insygnia państwowe złożono na ręce prezydenta Lecha Wałęsy, z chwilą wybrania go na ten urząd w wyborach powszechnych.

Opanowanie terytorium Polski przez Armię Czerwoną przesądziło o kształcie państwa na wiele następnych lat, sprowadzając się do naśladownictwa modelu radzieckiego. W dokumentach konstytucyjnych nie odnajdziemy jasnego obrazu tego systemu, jako że opierał się on na pozaprawnych mechanizmach rządzenia partii komunistycznej i policyjnego aparatu ucisku. Początkowo w ramach prowizorycznych dokumentów konstytucyjnych nawiązywano do "demokratycznych zasad konstytucji z 1921 r." odrzucając "faszystowską" konstytucję z 1935 r. W dniu 22 lipca 1952 r. uchwalono nową konstytucję, starannie unikając sformułowań akcentujących zasady koncentracji władzy. Jednak w doktrynie prawniczej stopniowo, coraz wyraźniej, wiodącą zasadę naczelną konstytucji określać zaczęto mianem "jedności władzy państwowej", rozumiejąc przez to system centralnie i w dużej mierze pozaprawnie sterowany. W systemie tym organy państwowe, łącznie z parlamentem i radami narodowymi w terenie, wykonywały bieżące założenia programu ustalonego przez kierownictwo partii, odsuwające racje prawne na dalszy plan. Kolejne modyfikacje doktryny komunistycznej i korekty prawa budowały nową koncepcję "rozwiniętego społeczeństwa socjalistycznego", zawierającą pozory demokracji. Nieefektywność systemu gospodarczego i krach ideologii komunistycznej, widoczne szczególnie z chwilą wprowadzenia stanu wojennego w dniu 13 XII1981 r., rosnąca siła opozycji politycznej i jej oparcie w masach robotniczych dysponujących bronią strajkową