TRANSFER charakteryzuje się tym, że interakcja pomiędzy podmiotami staje się asymetryczna (np. ja robię dla pani wszystko, a pani się tylko uśmiecha). Dlatego też pedagog społeczny odrzuca transfer. Wychowawca nie jest osobą, która wszystko ule, co jest najlepsze dla wychowanka.
Jest on tym, który ma pomóc wychowankom w odnalezieniu sił społecznych; ma mu towarzyszyć, wspomagać.
WYMIANA - w tym przypadku interakcja między podmiotami polega na wymianie „coś za coś”, (np. ciastko za cukierka). Tutaj ta symetryczność może być mniej asymetryczna. Wymiana pozwala na zrównoważenie relacji, dlatego też jest ona akceptowana w pedagogice społecznej.
Natomiast idealną sytuacją z punktu widzenia pedagogiki społecznej jest WZAJEMNOŚĆ (A.Wagner), ponieważ występuje w niej partnerstwo, brak asymetryczności - rów now aga.
Wszystkie te kategorie wyznaczają też działanie i tworzenie instytucji symbolicznej. I tak np. działanie strategiczne polega na transferze; nie ma w nim wzajemności dzielenia, choć czasem mogą wystąpić pewne elementy wymiany. Natomiast cechą charakteiystyczną działania niestrategicznego jest nastawienie na współpracę, współdziałanie, na wzajemność dzielenia.
RELACJA SPOŁECZNA- to podstawowa kategoria w działaniu, w procesie wychowawczym, interakcja między osobami; różne rodzaje:
transfer- w jedną stronę działa-ktoś nam coś daje relacja staje się asymettyczna, pedagogika odrzuca transfer;
wymiana-coś za coś, występuje tu waloryzacja, wymiana jest akceptowana, bo daje szansę aby relacja była mniej asymetryczna, pozwala na zrównoważenie relacji; wzajemność idealna dla ped. społ, zakłada partnerstwo, bo jest równowaga; te kategorie wyznaczają też działanie i tworzenie instytucji symbolicznej. Widoczne jest tu współdziałanie-orientacja na porozumienie.