99316

Ontologid to dział filozofii zwany inaczej metafizyką lub nauką o bytacli. który stara się odpowiadać na pytania o to z czego składa się Wszechświat i na jakich zasadach funkcjonuje w sensie jak najbardziej ogólnym, wychodzącym poza to co da się zbadać metodami nauk przyrodniczych Czy istnieją jakieś trwałe i niezmiernie byty. które stanowią podstawę wszechświata?

Jakie to są byty i jak można dowieść ich istnienia?

Jakie prawa rządzą oddziaływaniami między tymi bytami i jak te byty kreują znaną nam wszystkim codzienną rzeczywistość?

Czy świat jest ściśle deterministyczny, czy zawarte są w nim elementy nieprzewidywalne i losowe?

Czy istnieje wolna wola?

Czy istnienie znanego nam wszecliświata ma jakiś cel i przyczynę?

W jaki sposób świat zjawisk psydiicznych (wewnętrznych) i świat zjawisk fizycznych (zewnętrznych) jest z sobą powiązany i jakie między nimi istnieją relacje?

Jakie jest miejsce i rola człowieka we wszechświecie?

Epistemologia (teoria poznania, gnoseologia) - dział filozofii zajmujący się teorią poznania, czyli lapidarnie mówiąc badający skąd pochodzi na ile jest wiarygodna i jakie są granice naszej wiedzy. Epistemologia jako odrębny dział filozofii została zapoczątkowana przez Kartezjusza. ale zagadnienia epistemologiczne były już obecne od zarania dziejów.

Empiryzm - filozofia zakładająca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee. teorie itp. są w stosunku do nich wtórne. Empiryzm stoi w ostrej sprzeczności z racjonalizmem, który zakłada, że źródłem poznania są właśnie idee. zaś bodźce zmysłowe mają znaczenie drugorzędne. Pierwszym filozofem, którego można by zaliczyć do empiryków był Heraklit. Współczesna koncepcja empityzmu została wysunięta przez Rogera Bacona a następnie rozwinięta i doprowadzona do paradoksalnych konsekwencji przez Johna Locka, Geroge'a Berkeley'a oraz Davida Huma. Z nurtu "czystego" empiryzmu wykształciło się szereg innych prądów filozoficznych: kantyzm. pozytywizm, pozytywizm logiczny oraz fenomenologia.