99399

pozarządowe organizacje i ruchy polityczne rozszerzyły, zintensyfikowały i zdynamizowały proces internacjonalizacji żyda politycznego wielu krajów.

Sfera życia kulturalnego społeczeństw przez długie wieki bardzo wolno i selektywnie poddawała się prawu internacjonalizacji. Jedynie niektóre dzieła sztuki (zwłaszcza rzeźba malarstwo i ozdoby) oraz style architektury względnie łatwo od czasów starożytnydi były łatwo przyswajane poza granicami krajów idi powstawania. Powoli też rosła rola idei (zjawisko "krążenia idei’- L. Krzywicki). Wraz z odkryciami geograficznymi i rozwojem środków komunikacji dzieła twórców i idee łatwiej się rozpowszechniały do innych kręgów cywilizacyjnych. Również kultura umysłowa, w połączeniu z rozwojem nauk, od czasów odrodzenia zaczęła oddziaływać z kręgu śródziemnomorskiego na inne części świata. Wyodrębnienie się procesu internacjonalizacji życia naukowego nastąpiło dopiero w XX w.

W procesach internacjonalizacji życia kulturalnego i naukowego od kilku dziesięciołed nabierają coraz większego znaczenia przepływy międzynarodowe elit artystycznych i naukowych oraz ich osiągnięć. Stymulują je UNESCO, liczne międzynarodowe organizacje kulturalne i naukowe, jak również podejmowane przez nie przedsięwzięda naukowe i wspólne publikacje.

Za kulturą symboliczną i umysłową nie pozostała w tyle kultura fizyczna. Jej internacjonalizacja od czasów pierwszydi olimpiad nowożytnych podlega szybkiemu rozwojowi. Rozmaite rodzaje igrzysk i mistrzostw międzynarodowych wspomagają internacjonalizację życia gospodarczego oraz kulturalnego wielu krajów. Procesom internacjonalizacji żyda gospodarczego i kulturalnego różnych krajów bardzo bliski stał się rozwój turystyki międzynarodową. Turystyka jest trzecią- po przemyśle samochodowym i handlu ropą- dziedziną eksportu światowego. Procesy internacjonalizacji przez turystykę wspomagają specjalistyczne targi i giełdy międzynarodowe, które reklamują wyposażenie tuiystyczne, zabytki historyczne oraz przyrodę wielu krajów.

Łącznikiem miedzy procesami internacjonalizacji materialnej i duchowej sfery żyda społeczeństw są międzynarodowe przepływy Informacji. Wyrosły one z połączenia historycznego procesu " krążenia idei" z dokonującą się w ostatnim półwieczu rewolucją przemysłową, która umożliwiła wykorzystanie elektronicznych tedinik łączności, teledetekcji i teletransmisji do szybkiego przekazywania idei i danych. Na tym tle rozwinęła się współpraca międzynarodowa w cełu przekazywania informacji słownej, obrazowej i cyfrowej. Oprócz dawiej współpracy radiowej i telefonicznej doszło do współpracy tełekomunikacyjnej-internet- za pośrednictwem satelitów geostacjonarnych.

3. Internacjonalizacja zagrożeń społecznydi

W czsach najnowszych nasiliły się także ujemne w swych skutkach procesy internacjonalizacji, które niosą ze sobą zagrożenia dla rozmaitych dziedzin żyda społeczeństw. Sa to zagrozżenia dla pokoju, dla osobistości państwowydi, dla zdrowia człowieka, dla jego środowiska żyda i kultury współżycia międzynarodowego.

Ze względu na siłę i skale zagrożeń na plan pierwszy wysuwają się niewątpliwie procesy internacjonalizacji zagrożeń pokoju. Mają one swe źródła w intemacjonalizacjiskrajnych programów i postulatów politycznych, doktryn polistrategicznych i wyśdgu zbrojeń. Jeśli nawet posiadacze największych arsenałów broni masowego rażenia uzgadniali w latch dziewięćdziesiątych redukcję i kontrolę tych broni, to równolegle zwiękaszł się nie kontrolowany przepływ międzynarodowy materiałów i tedinologii do produkcji takidi broni.

Drugim z puklu widzenia skutków społecznych jet proces internacjonalizacji zagrożneia terroryzmem. Wymierzony jest on w stabilizację polityczną państw, w osobistośd żyda politycznego i wojskowego oraz w poprawie stosunki międzypaństwowe. W rezultacie terrorym międzynarodowy rodzi lib zwiększa napięae, sieje stradi i podważa zaufanie międzynarodowe. Njabardziej spektakularna formę internacjonalizacjiterroryzmu możemy dostrzec w piractwie powietrznym. Jego początki sięgają lat trzydziestych, jego nasilenie zaś zaznaczyło się w drugiej połowie naszego wieku, zwłaszcza w latach siedemdziesiątych. Inną formą międzynarodpwego terroryzmu stały się zamachy bambowe na samoloty, lotniska dworce kolejowe i ważne osobistości.

W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych rządy zaczęły dochodzić do wniosku, że zagrożniu terroruzmem należy przedwstawłć internacjonalizację działań zapobiegawczych. W tym celu zaczęto zawierać porozum ienia o wydaniu porywaczy i zamadiowców, uzgadniano wprowadzanie śdsłydi kontroli na lotniskach i dworcach, upowszechniano nowoczesne wykrywacze groźnych ładunków wybuchowych, tworzono brygady anty terrorystycznej wymieniano doświadczenia na temat sposobów zwalczania terroryzmu.