ZWIĄZEK Z INNYMI NAUKAMI
Sprawa stopnia samodzielności i miejsca geografii politycznej w systemie nauk jest dyskusyjna.
uvraża się ją za jedną z dyscyplin:
geografii społeczno-ekonomicznej albo geografii człowieka.
Z innymi dyscyplinami tej grupy nauk: (np.: geografią przemysłu, rolnictwa, ludności, osadnictwa) łączy geografię polityczną wspólny cel badań:
1. poszukiwanie prawidłowości, związków i korelacji między procesami fizyczno-geograficznymi i społecznymi
2. podobne metody badań.
Różnice polegają na:
1. specyfice zjawisk społecznych które mają charakter polityczny.
Należy jednak stwierdzić, że granice między tymi procesami a zjawiskami ekonomicznymi są często płynne i niełatwe do ustalenia.
Geografia polityczna porusza wiele zagadnień, będących również przedmiotem zainteresowań nauk:
• politycznych,
• ekonomii,
• historii
• socjologii
• geografii wojennej i wojskowej, (której dostarcza danych ułatwiających określanie sytuacji polityczno-wojskowej poszczególnych państw, ich znaczenia i roli w działaniach wojennych)
Geografię polityczna można więc w pewnym sensie uważać za geografię historyczną współczesności. Dzisiejsza geografia polityczna będzie jutrzejszą geografią historyczną sensu stricto.
Każdy problem geografii politycznej stanowi w zasadzie zagadnienie międzydyscypliname wchodzące równocześnie w dziedzinę kontaktów teorii z praktyką
W myśl tych założeń człowiek jest częścią przyrody i nie może istnieć poza nią, podlega jej wpływom i sam ją przeobrażą - oczywiście zgodnie z prawami przyrody, których zmienić nie potrafi. Dzięki wyposażeniu w potężne środki wytwórcze, siła oddziaływania społeczeństwa ludzkiego przybrała rozmiary czynników przeobrażających i kształtujących środowisko przyrodnicze na wielką skalę. Człowiek rozszerzył nawet zasięg swoich wpływów poza Ziemię. Opanował swoje otoczenie i w pewnym stopniu uniezależnił się od działania ślepych sił przyrody, chociaż nie uniezależnił się od samej przyrody. Związki współczesnego społeczeństwa ze środowiskiem przyrodniczym nie są słabsze niż były, lecz stały się bogatsze i bardziej różnorodne. Objęły bowiem wiele dziedzin przyrody, dawniej nieznanych lub niedostępnych dla człowieka.
Środowisko geograficzne stanowi jeden z podstawowych i stałych warunków życia człowieka i rozwoju społecznego. Przyspiesza ono lub opóźnia postęp ekonomiczny i społeczny, w zależności od tego, czy jest bardziej lub mniej korzystne dla życia i działalności człowieka. Rola środowiska naturalnego i poszczególnych jego elementów nie jest czymś stałym i niezmiennym, zależy ona od poziomu sił wytwórczych i stosunków produkcyjnych charakterystycznych dla danego społeczeństwa.
Wpływ środowiska naturalnego nie determinuje jednak zasadniczych przemian społeczeństwa, tj. przejścia od jednej formacji społecznej do drugiej. Rolę tę spełniają zmiany w sposobie produkcji.