Metody rozpoznawania:
• chemiczna- rozpoznanie ilości w roztworze 4 kaionów: Ca, Na, Mg, K.
Określamy:
- TDS = Ca + Mg + Na + K [mevalent/litrl- całkowita ilość rozpuszczonych soli
_CD Na(100%) Na(100%)
- ESP =------procentowa zawartość sodu wymiennego
TDS (Ca + Mg + Na + K)
Na
- SAR = . = [mcq/ll- wskaźnik absorpcji sodu
^0,5(Ca + Mg)
Po obliczeniu współczynników korzystamy z nomogramów.
• rozpadania bryłki gruntu w wodzie-Riunt o wilgotności nahualnej w kształcie bryłki o średnicy 6-10mm, zanurzany jest w wodzie destylowanej lub w 0.001 normalnym roztworze NaOH. W czasie 5-l()minut obserwowane jest zachowanie gruntu- rozpadanie i zabarwienie roztworu (zmiana w roztwór koloidalny)- grunt dyspersyjny.
Wyróżniamy cztery stopnie reakcji gruntu:
l°- brak reakcji (bryłka opada na dno, nie ma zmiany barwy, roztwór bezbarwny)
2°- słaba reakcja (lekko zabarwiona woda w pobliżu powierzclmi bryłki)
3°- średnia reakcja (łatwo rozpoznawalna clmiura koloidów w roztworze, opadająca na dno)
4°- silna reakcja (chmura koloidów pokrywa cale dno zbiornika, cala woda mętna, brak bryłki).
Gdy wystąpi stopień 3 i 4 to grunt jest dyspersyjny.
• podwójnej analizy hvdrometrveznei- wykonuje się ją podwójnie.
/- procedura normalna- badanie z mechanicznym mieszaniem i chemicznym rozdrobnieniem cząstek (dyspersją) za pomocą sodowego sześciometafosforanu (Calgon).
//- badania bez mieszania i dodatku dyspergenta
Procentowy wskainik dyspersji —: B
A i B- zawartość frakcji ilastej (0,005mm)- odpowiednio odczytany z krzywej, określonej w badaniu bez mieszania i dodatku dyspergenta i z mieszaniem i rozdrobnieniem cząstek za pomocą Calgoinr Klasyfikacja gruntów:
- 0-30% grunt nie dyspersyjny
30-50%) grunt dyspersyjny lub nie >50% grunt dyspersyjny
• otworu „szpilkowego"- obserwacja wody płynącej przez otwór w próbce zagęszczonego gruntu. Jeśli grunt jest dyspersyjny, woda zabarwi się i otwór gwałtownie się poszerzy, a dla nie dyspersyjnych, woda pozostanie czysta i nie będzie erozji gleby.
Grunty o wilgotności zbliżonej do granicy plastyczności, zagęszcza się metodą normalną (0.59J/cm3) w przezroczystym, plastikowym cylindrze o średnicy wewnętrznej 38mm. Szpilką wykonuje się w gruncie otwór o średnicy lmm i długości 25mm. Obserwacje wody prowadzi się w czterech etapach, pizy stałych w każdym etapie gradientach, wysokość słupa wody w rurce piezometrycznej wynosi: 5, 18, 38, 102cm powyżej otwoni w gruncie.
Obserwacja h» / etap- pomiar wydatku (przepływu przez otwór) i przezroczystość wody w czasie 10 minut; w przypadku zwiększenia się wydatku i zabarwienia wody uznaje się, że grunt jest dyspersyjny.