1352738039

m&tittLtĄD FLSM lEiN N1CT W A 34-0

nej filozofii w Geschichte der Philosophie des Mittelalters (Bd. 1—111. Mainz 1864—1866), choć i u niego zachodzą, zadziwiające pomyłki, np. kiedy tak wybitnego terministę, jakim był Marsyliusz d‘Inghen, zalicza do obozu tomistycznego. Główne pomyłki i braki wypłynęły u Stóckla stąd, że czerpał swój materyał wyłącznie z dzieł

dlatego

drukowanych, że nie zajmował się kwestyą autorstwa

wprowadzał czasem do charakterystyki pisarza pierwiastki, zaćzer? pnięte z dzieł nieautentycznych (Duns Skot); mimo to wszystko dzieło Stóckla trzeba uznać za najlepszy z podręczników do filozofii średniowiecznej, napisanych przed rokiem 1880. i jeszcze trzeba do niego zaglądać, ilekroć chodzi o pisarza, nieobjętego przez nowsze badania,

Nie odnajdujemy ani jasności ani trafności sądu Stóckla

Ą

u K. Wernera, profesora wiedeńskiego, który w olbrzymich mono

Suarezie)

grafiach (najobszerniejsze o św. Tomaszu z Akwinu

starał się przedstawić całość dziejów filozofii średniowiecznej. Jest wprawdzie u Wernera to, czego niema u Stóckla, jest bogatszy aparat historyczno-biograficzny, jest tendeneya do studyowania raczej całych prądów aniżeli poszczególnych tylko ich przedstawicieli, ale zestawienia nie zawsze są szczęśliwe, materyały brane czasem z drugiej ręki i stąd naogół panuje u nowych badaczy duża nieufność do prac wiedeńskiego historyka.

Nowy kierunek w badaniach nad scholastyką powstał pod wpływem dwóch ludzi, którzy równocześnie niemal rozpoczęli stu-dya nad archiwalnemi źródłami do kultury średniowiecznej : jednym był jezuita, ~0. Fr. Ehrle. drugim dominikanin, O. H. Denifle. Już w r. 1879. ogłosił O. Ehrle rodzaj historycznego komentarza do encykliki Aeterni Patris (Die papstliche Enzyklika vom 4, Ąugust 1879. und die Restauration der christlichen Philosophie. Stimmen aus Maria Laach, XVIII. (r. 1880). gdzie w kilku mistrzowskich rzutach naszkicował rozwój myśli scholastycznej, specyaliiie tomisty-cznej, chcąc w ten sposób odsłonić jej wewnętrzną wartość i zdolność do dalszego życia. Znaczenie programu dla historyków filozofii średniowiecznej posiada aitykuł Ehrlego z r. 1883 p. t. „Das Studium der ' Handschriften der mittelalterlichen Scholastik mit besonderer BerucJcsichtigung der Schule des hl. Bonawentura”. Zebranie * całej spuścizny literackiej wybitniejszych autorów * śred-dniowiecznych nie tylko drukowanej, ale i kryjącej się w manuskryptach, jej krytyczne opracowanie, uzasadnienie każdego sądu,