3289580812

II. Wytrzymałość prętów prostych. 343

P obciążenie w kg, działające w końcu pręta, k — stałej, oznacza w kg/cm² bezpieczne ciągnienie albo ciśnienie, y ciężkość właściwą materyału pręta, wyrażoną w kg/cm³, e podstawę logarytmów naturalnj^ch (patrz str. 46 i 47).

Przybliżenie dokładny kształt pręta (rys. 199)

składającego się z szeregu części o przekrojach    Kvs. 109.

stałych, a odpowiadającego warunkom powyższym, określamy z wzoru poniżej podanego, w którym oznacza:

l_n długość (w cm) n-t°j części pręta, licząc od końca obciążonego,

F_n przekrój tejże części w cm²:

PA:”^-1

(¹ - r i.) (fc - r «......(k-yl,,)

Praca mechaniczna przy odkształceniu pręta o stałej wytrzymałości na ciągnienie lub ciśnienie będzie:

P fc²

^A ” y 2 E'

a oznaczywszy przez l długość pręta, otrzymamy sprężyste odkształcenie długości pręta:

kl

3. Wybór bezpiecznego ciągnienia i ciśnienia.

Dla części budowli, podlegających stałemu obciążeniu, naprężenie

bezpieczne i k podano na str. 338 i 33.9.

Przy obciążeniu zmiennem, szczególniej przy budowie mostów żelaznych, należy oznaczać naprężenia bezpieczne zgodnie z danemi do-świadczalnemi, otrzymanemi przez Wóhler’a ¹).

Podług tych doświadczeń wytrzymałość na obciążenia często się zmieniające jest mniejsza, aniżeli na stało obciążenie jednorazowe. Właściwem będzie zatem, wartości naprężeń bezpiecznych oznaczać w zależności od granic, w jakich odbywa się zmiana obciążeń. Przy obliczeniu mostów należy nadto uwzględnić działanie uderzeń ciężarów będących w ruchu.

Przekroje prętów żelaznych, rozciąganych lub ściskanych, zwłaszcza prętów w dźwigarach mostowych, obliczamy zatem w sposób poniżej podany:

Oznaczymy przez:

F najmniejszy przekrój pręta w cm²,

S₀ siłę naprężającą pręt w kg, a powstającą wyłącznie skutkiem własnego ciężaru mostu, t. j. skutkiem obciążenia stałego, nieruchomego,

1

A. Wuhler, 1'ebcr dic Festigkeitsvorsuchp mit Kison und Stahl, Zeit9cbr. f. Kan-wesen, 1870.