2165574253

Zakończenie

nowaniu jednej funkcji i przekształceniu miasta o funkcjach złożonych w miasto wyspecjalizowane.

Obie te możliwości nie będą mogły być praktycznie zrealizowane we wszystkich osiedlach, a zatem trzeba będzie liczyć się z nieakty-wizowaniem szeregu osiedli, które kiedyś pełniły funkcjie ośrodków lokalnych, a obecnie przeżywają poważny kryzys. Można wprawdzie założyć, że w przyszłości rozwój rolnictwa i wzrost jego towarowości stworzy zapotrzebowanie na zwiększenie liczby ośrodków obsługujących wieś, od strony gospodarki (np. punkty skupu artykułów rolnych i sprzedaży maszyn rolniczych, nawozów i nasion; punkty remontowe, przedsiębiorstwa budowlane, ośrodki bankowe, przedsiębiorstwa transportowe itp.) czy usług (służba zdrowia, oświata, kultura), jednakże z drugiej strony nieunikniony rozwój komunikacji działać będzie nadal jako czynnik centralizujący.

Faktu upadku pewnych osiedli na rzecz innych nie należy przeceniać. Jest to zjawisko nieuchronnie towarzyszące zmianom gospodarczym i wobec tego należy się z nim liczyć zwłaszcza teraz, gdy zmiany te mają charakter podstawowy i powszechny. Wychodząc z tych założeń można pokusić się o sformułowanie pewnych przewidywań czy postulatów co do przyszłego rozwoju sieci osiedli miejskich województwa białostockiego.

Realizowana obecnie z większym lub mniejszym powodzeniem aktywizacja miast białostockich nie będzie mogła doprowadzić do odbudowy przedwojennego układu sieci osadniczej. Wprawdzie sieć ośrodków lokalnych, zwłaszcza najniższego rzędu, rozwijać się będzie w oparciu

0    dawniej powstałe miasteczka, jednakże niewykluczone jest wytworzenie się nowych ośrodków. Przykładem takiego rozwoju są Mońki

1    Dąbrowa, które obok Sejn rozwiną się zapewne do poziomu ośrodków II rzędu, wypełniając w ten sposób lukę, która istnieje obecnie w sieci miast na północ od Białegostoku. Nieunikniona w skali woj. białostockiego koncentracja działalności gospodarczej sprzyjać będzie dalszemu, wszechstronnemu rozwojowi Białegostoku oraz ośrodków powiatowych. Wzrost liczby powiatów pociągnie zapewne za sobą rozwój miast ponadpowiatowych, obejmujących swym wpływem po kilka powiatów. Należy liczyć się z wytworzeniem się na terenie województwa obszarów oddziaływania czterech miast — ośrodków III rzędu: Suwałk, Ełku, Łomży i Bielska Podlaskiego. Proces wyróżniania się tych miast rozpoczął się w XIX w. i trwa nadal Piąty obszar objęty będzie bezpośrednim oddziaływaniem Białegostoku, spełniającego równocześnie rolę ośrodka IV i III rzędu. Dalszy wzrost ludności tych ośrodków wynikać będzie nie tylko z rozwoju funkcji usługowych, ale także z ich uprzemysłowienia. Uprzemysłowienie objąć musi również ośrodki lo-