MEDYCYNA
na promieniowanie UV w porównaniu z dorosłymi. Przewaga ta jest widoczna głównie latem. Dzieci wybierają przy tym szczególnie godziny największego narażenia na UY czyli między 10 a 16.
W Stanach Zjednoczonych, gdzie przeprowadza się dużo akcji profilaktycznych, tylko jedna trzecia nastolatków pomiędzy 12. a 18. r.ż. stosuje preparaty z filtrem przeciwsłonecznym. Ponad 80% z nich przynajmniej raz w trakcie lata doznała oparzenia słonecznego U jednej trzeciej tych oparzeń było 3 i więcej, a u co dziesiątego dziecka 5 i więcej. W Polsce, gdzie programy profilaktyczne są słabo nagłaśniane i zbyt rzadko prowadzone, wskaźniki epidemiologiczne mogą wyglądać gorzej.
Oparzenia słoneczne
u dzieci
Wydawałoby się, że „zdrowa" opalenizna naszych dzieci z rozwojem raka skóry po pięćdziesiątce nie ma nic wspólnego. Tymczasem opalanie wcale nie jest zdrowe, a przysłowie „czym skorupka za młodu nasiąknie...” również i tutaj ma swoje zastosowanie.
Promieniowanie ultrafioletowe (UY składnik promieniowania słonecznego) odpowiada za blisko 65% przypadków czerniaka na całym świecie. Narażenie na promienie UV ma również ścisły związek z innymi nowotworami złośliwymi (lub złośliwymi miejscowo) skóry. Uważa się, że gdyby ograniczyć ekspozycję na promieniowanie słoneczne u małych dzieci i u młodzieży, to można by zredukować ryzyko wystąpienia-w cią
gu całego życia człowieka - wymienionych nowotworów o blisko 80%.
Okazujesię, że dzieciństwo i okresdojize-wania, być może ze względu na szybkie tempo namnażania się komórek i duże narażenie na promienie słoneczne, jest kluczowym okresem dla procesu kartyno-genezy w tym typie nowotworów. Dzieci spędzają po kilka godzin dziennie poza domem i są 3 razy bardziej eksponowane
Z racji tych alarmujących danych należy wdrażać akcje profilaktyczne prowadzone przez wszystkich pracowników służby zdrowia. O tym, że są skuteczne i mogą nawet zmienić nastawienie młodzieży (opalenizna przestaje być modna), świadczą wyniki badań z australijskiego stanu Wiktoria. Taka profilaktyka, prowadzona szczególnie wśród młodzieży w wieku 11-18 lat, jest zalecana przez czołowe towarzystwa lekarskie na całym świecie, w tym Amerykańskie Towarzystwo Walki z Rakiem (American Cancer Society).
Niechroniona przez odzież lub środki przeciwsłoneczne skóra o jasnej karnacji może zostać uszkodzona nawet w ciągu 15 minut. Winowajcą jest docierające do Ziemi promieniowanie ultrafioletowe, które dzieli się na dwa główne zakresy: UVA (dłuższe fale) i UVB (krótsze fale). Promieniowanie UV przebija się nawet przez chmury, które jedynie filtrują szkodliwe promienie.
20 Farmacja i ja Czerwiec 2007