12
Wprowadzenie
a następnie innym kluczowym interesariuszom w celu skonsultowania jej kształtu, uzyskania zrozumienia i poparcia. Ta druga faza powinna przebiegać równolegle z prowadzeniem prac nad skonstruowaniem operacyjnego (wdrożeniowego) projektu polityki.
W literaturze poświęconej politykom publicznym ze zmiennym nasileniem pojawiają się uogólnienia doświadczeń z wdrażania polityk publicznych, które analizują czynniki sprzyjające sukcesom i porażkom. Warto je syntetycznie zebrać i odnieść do polskich warunków, w tym omówionego wcześniej systemu zarządzania politykami rozwoju. Na kształt tego rozdziału miały także wpływ wyniki ewaluacji programów realizowanych w ramach Polityki Spójności, zwłaszcza tych, które zostały poświęcone mechanizmom wdrożenia. Omówione tu zostały również praktyczne zasady sprawnego zarządzania wdrożeniem, w tym zasady przeprowadzania zmian w programach adaptujących je do zmian warunków realizacyjnych.
Dopełnieniem rozważań odnoszących się do tworzenia i realizacji polityk publicznych jest syntetyczne przedstawienie kluczowych kwestii związanych z monitoringiem oraz ewa-luacją strategii i programów publicznych. Monitoring i ewaluacja zostały przedstawione w kontekście metafory polityk publicznych jako zestawu „teorii działania”. Wskazane zostały, w układzie porównawczym, specyficzne zadania monitoringu i ewaluacji oraz podejścia metodologiczne. Rozdział kończy refleksja nad warunkami wykorzystania monitoringu i ewaluacji w prowadzeniu polityk publicznych.
Do pracy nad tym podręcznikiem zaprosiliśmy czołowych naukowców zajmujących się omawianymi zagadnieniami, mających jednocześnie bogate doświadczenie praktyczne w pracy na rzecz państwa, a także w sprawowaniu funkcji publicznych. Ich nietuzinkowa wiedza i doświadczenie odciska swoje piętno na sposobie ujęcia zagadnień w poszczególnych rozdziałach. Dlatego jeśli Autorzy ci niekiedy dotykają podobnych zagadnień, czego nie sposób uniknąć, nawet przy podziale zadań narzucanym przez zaplanowaną strukturą podręcznika, to przedstawiają to w sposób oryginalny i wynikający ze zgromadzonych przez siebie doświadczeń i przemyśleń. Uwaga ta odnosi się także do sposobu definiowania pojęć występujących w naszym podręczniku1. Sądzimy, że to wzbogaca publikację, choć znów lokuje ją bliżej monografii naukowej niż klasycznego elementarza prezentowanej dziedziny.
Wstęp ten warto zakończyć cytatem z książki Geoffa Mulgana - The art of public strategy. Mobilizing power and knowledge for the common good, który można uznać za motto tego opracowania: „rządy mogą być brutalne i głupie. Ale te najlepsze pomogły swoim obywatelom żyć dłużej, bezpieczniej, zamożniej i swobodniej. Osiągnęły swoje sukcesy dzięki byciu strategicznymi - wiedząc, gdzie chcą zmierzać i jak tam dotrzeć”.
Jarosław Górniak i Stanisław Mazur - redaktorzy naukowi
Ich ustawowe definicje, jeśli takie posiadają, podajemy w załącznikach.