3784494584

Rozdział 1: KONCEPCJA DIAGNOSTYCZNEGO I ESPLORACYJNEGO BADANIA KULTURY NA WARMII I MAZURACH

I.I Uwagi wstępne: uzasadnienie eksploracyjnego charakteru badania

Systemy społeczno-kulturowe podlegają współcześnie wielokierunkowej przemianie, jak twierdzą niektórzy - o rewolucyjnym wręcz charakterze. Dotyka to zarówno obszarów rozwiniętych gospodarczo i cywilizacyjnie, jak i pod różnymi względami i z różnych powodów zaniedbanych. Jedną z najważniejszych cech tych zmian jest nierównomierny rozwój: nie chodzi tylko o to, że pewne regiony rozwijają się szybciej, a inne wolniej. Dotyczy to też konkretnych grup społecznych czy elementów ich lokalnych kultur (np. w obrębie danej grupy szybciej przyswajany jest postęp technologiczny - wolniej zmieniają się obyczaje, a jeszcze wolniej świadomość społeczna, albo przeciwnie: świadomość społeczna zmienia się szybciej niż warunki życia grupy).

Główne czynniki „odpowiedzialne" za zmianę w Polsce i warunkujące stan kultury to:

•    przyśpieszenie technologiczne, dokonujące się zarówno w skali światowej, jak i krajowej (np. robotyzacja, internet, telefonia komórkowa);

•    transformacja systemu społeczno-kulturowego (zmiany w strukturze społecznej, przemiany w stylach życia i praktykach kulturalnych oraz w formach i treściach komunikacji);

•    trend globalizacyjny, a dokładniej procesy glokalizacyjne (polegające na łączeniu elementów globalnych z lokalnymi);

•    przemiany świadomościowe (np. w sferze światopoglądów, aspiracji, motywacji);

•    zmiany nastawień emocjonalnych (np. w sferze zaufania, empatii, zadowolenia z życia, poziomu agresji itd.).