KRYTERIA OCENY I METOD SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA.
Ocenianie jest ważnym elementem pracy nauczyciela. Umożliwia ono nie tylko ustalenie stopnia opanowania wiedzy przez uczniów, ale także wykrywanie w porę ich trudności w nabywaniu kolejnych umiejętności. Dzięki temu możemy korygować tempo pracy i metody nauczania. Oceniać powinniśmy jednak nie tylko po to, by sprawdzać postępy ucznia, ale także po to, by zachęcać go do systematycznej pracy. Szczególnie motywujące jest zauważanie i premiowanie wysiłku oraz twórczej pracy ucznia na lekcji i regularnego odrabiania zadań domowych.
Ocenianie może być potężnym narzędziem wspierającym i regulującym proces kształcenia, żeby jednak tak się stało, w codziennej praktyce szkolnej muszą być uwzględnione jego różne funkcje:
1. Diagnozowanie, pozwalające ustalić stopień opanowania przez ucznia poszczególnych umiejętności i zlokalizować przyczyny występowania trudności;
2. Informowanie ucznia (i jego rodziców/opiekunów) o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i zaobserwowanych postępach;
3. Motywowanie ucznia do dalszej pracy;
4. Wspieranie ucznia w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju;
5. Różnicowanie i klasyfikowanie uczniów.
Kompetencje w danym obszarze edukacji powstają w wyniku integracji wielu drobnych umiejętności i sprawności, z których każdą można by pominąć, gdy pozostałe są na odpowiednim poziomie. Kompetencja jest więc umiejętnością wyższego rzędu. Nabywanie przez uczniów kompetencji i ich poszerzanie jest jednym z głównych celów edukacji, nabywanie drobnych umiejętności jest środkiem do osiągania tego celu. Takie podejście daje nowe spojrzenie na ocenę osiągnięć szkolnych i ma daleko idące praktyczne konsekwencje. Przede wszystkim stwarza warunki do wprowadzenia strategii holistycznej w procesie oceniania, czyli takiej, w której ocenie podlegają wszystkie obszary aktywności ucznia. Oto podstawowe cechy oceniania holistycznego:
• Ocena całościowa (holistyczna) bierze pod uwagę specyficzne, indywidualne cechy ucznia, przebieg jego nauki, dynamikę rozwoju (szybkość uczenia się, punkt wyjścia), sprawności praktyczne i zaangażowanie. Na wyniki nauczania wpływają bowiem nie tylko nasze zabiegi w klasie, lecz także np. zasób wiedzy ucznia z poprzedniego etapu edukacji.
• Ocenianie pełni rolę kształtującą, dostarcza informacji zwrotnej dla dalszego postępowania i dzięki temu buduje i wspiera motywację ucznia.
• Ocenianie angażuje uczniów w sam proces oceniania. Można to osiągnąć wówczas, gdy ocenianie nie ma charakteru represyjnego, daje uczniowi uczciwą informację o osiągnięciach oraz czas na ewentualną poprawę - fair play obowiązuje zarówno uczniów jak i nauczycieli.
Uczniowie oceniani są według skali ocen od 1 do 6.
W Matematyce z plusem 4 - 6 dążymy do oceniania całościowego, opartego na wielu źródłach informacji, nie tylko na sprawdzianach i testach drobnych umiejętności. Zachęcamy więc do oceniania różnych form aktywności uczniów:
• dłuższych sprawdzianów i testów (diagnozujących, kończących dział i kompetencji) złożonych zarówno z zadań otwartych, jak i zamkniętych, z luką,
• krótszych form pisemnych, czyli kartkówek,
• odpowiedzi ustnych - podczas przedstawiania przez ucznia własnych wniosków czy uzasadniania swojego stanowiska, przy okazji prezentowania strategii czy opisywania stosowanych algorytmów i w innych, specyficznych dla tej formy wypowiedzi, sytuacjach,
20