1.
1990 Przypomnijmy najpierw najważniejsze daty z najnowszej historii samorządu terytorialnego w Polsce.
Dnia 8 marca 1990 r. Sejm uchwalił ustawę o samorządzie terytorialnym. przywracającą gminom osobowość prawną i tworzącą podstawy budowy nowego ustroju samorządu. W maju uchwalona została ustawa o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw, nazywana często ustawą kompetencyjną. Ww tym samym miesiącu. 27 maja 1990 r.. odbyły się pierwsze wybory do rad gmin. a w grudniu Sejm uchwalił ustawę o dochodach gmin i zasadach ich subwencjonowania w 1991 r. Okres obowiązywania tej ustawy przedłużano potem dwukrotnie. Większość gmin uchwaliła swoje pierwsze budżety.
1992 Działalność rozpoczynają regionalne izby obrachunkowe (RIO), powołane do sprawowania nadzoru nad finansami jednostek samorządu terytorialnego. RIO mają również kontrolować finanse samorządowe.
1993 W 1993 r. uchwalona została ustawa o finansowaniu gmin. zastępująca poprzednią, traktowaną jako regulacja czasowa, ustawę z 1990 r. Miała to już być regulacja stała i rzeczywiście, obowiązywała ona aż do zmian w ustroju samorządu terytorialnego, które nastąpiły na przełomie lat 1998 - 1999.
1996 W tym roku ostatnie gminy przejęły prowadzenie szkół podstawowych. Zakończyło to proces przejmowania przez samorządy zadań publicznych. wykonywanych do roku 1989 przez administracje rządową.
1997 Dnia 3 maja 1998 r. uchwalona została nowa Konstytucja. Samorząd terytorialne uzyskał mocne podstawy ustrojowe. Konstytucja potwierdziła samodzielność samorządów, czego wyrazem było w szczególności zasady ograniczenia nadzoru nad działalnością samorządową do nadzoru nad legalnością tej działalności. Uznając gminę za podstawową jednostkę samorządu terytorialnego. Konstytucja dopuściła jednocześnie tworzenie kolejnych szczebli samorządu terytorialnego.
Finanse samorządowe po 25 latach - stan i rekomendacje