1.1. Uwagi ogólne 7
Morgensterna, [16]. Literatura w języku angielskim jest bardzo bogata, patrz np. [1, 6, 5, 7, 9, 8, 10, 11, 19, 17, 40, 31, 37, 39]. W języku polskim przykładowe pozycje to [13, 14, 20, 36]. Początkowo zasadniczym źródłem inspiracji dla formalizowania TG była ekonomia. Do około I p. XIX ekonomia była nauka opisową. Pierwsze modele matematyczne to modele duopolu Cournota i Bertranda. W modelach tych zajmowano się problemami równowagi rynkowej (np. podaż - popyt, liczba rąk do pracy - liczba miejsc pracy). Obecnie TG jest stosowana w wielu dyscyplinach nauki, od biologii po nauki polityczne.
Ze względu na specyficzne własności i charakterystyki wyróżniamy wiele typów gier i istnieją różne sposoby ich klasyfikacji. Poniżej przykładowe typy kier i ich klasyfikację ze względu na różne ich cechy (nie są to wyczerpujące i spójne charakterystyki i klasyfikacje, lecz raczej informacje jakie nazwy, określenia i typy gier spotyka się w bogatej literaturze przedmiotu). Gry można podzielić:
— Ze względu na czas (kolejność) podejmowania decyzji:
1. Gry w postaci strategicznej (normalnej)
Opisują sytuacje w których gracze podejmują decyzje jednocześnie, bez wiedzy o decyzjach innych uczestników gry.
2. Gry w postaci ekstensywnej (rozwinętej)
Opisują sytuacje w których gracze podejmują decyzje sekwencyjnie, w kolejnych chwilach czasu, mając określone informacje o decyzjach innych graczy (i swoich) w poprzednich chwilach czasu.
— Ze względu na posiadana wiedzę:
1. Gry z kompletną informacją
Są to gry w których gracze mają pełną informację o możliwych wynikach gry (znają funkcje wypłat swoją i innych graczy) i o zbiorach możliwych strategii graczy. W przypadku gier ekstensywnych, gdy gracze oprócz tego w każdej chwili mają pełną informację o poprzednich decyzjach innych graczy i o ewentualnych ich posunięciach losowych, mówimy o grach z pełną informacją.
2. Gry z niekompletną informacją
— Ze względu na możliwość tworzenia koalicji
1. Gry kooperacyjne (koalicyjne) - gdy akcje są przypisywane grupom (koalicjom) graczy
2. Gry niekooperacyjne - gdy akcje są przypisywane pojedynczym graczom
— Ze względu na liczbę graczy:
Gry dwuosobowe, wieloosobowe nieskończone (w szczególności tzw. ”duże gry”, tzn. gry z continuum graczy).
— Ze względu na zbiory dostępnych akcji, strategii:
Gry skończone - gdy zbiór akcji czy strategii każdego gracza jest skończony.
Gry nieskończone. W szczególności wyodrębniamy tu gry z continuum akcji (strategii).
— Ze względu na liczbę wykonywalnych akcji
Gry ze skończonym i z nieskończonym horyzontem czasowym.
— Ze względu na powtarzalność:
Gry jednokrotne i wielokrotne (iterowane)
— Ze względu na ”rolę” czasu:
Gry statyczne i gry ewolucyjne
— Inne typy gier: Gry stochastyczne, gry różniczkowe, gry dynamiczne.