3784495673

3. DEFINICJE STOSOWANE PRZEZ ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE

Streszczenie

Międzynarodowe analizy porównawcze gospodarki wymagają przyjęcia wspólnej metodologii statystycznej. W 1993 r. ONZ, Eurostat, MFW, OECD oraz Bank Światowy, uzgodniły i wspólnie opublikowały System Rachunków Narodowych, nazywany w skrócie SNA 93, zmodyfikowany w stosunku do SNA 68 autorstwa ONZ. W 1995 r. Eurostat opublikował wersję systemu rachunków obowiązującą kraje członkowskie UE, która precyzuje i rozszerza niektóre zapisy SNA 93, pod nazwą Europejski System Rachunków Narodowych i Regionalnych (ESA 95).

Ani SNA 93 ani ESA 95 nie przedstawiają wprost definicji długu publicznego. Zakres podmiotowy i przedmiotowy długu publicznego wynika z nich w sposób pośredni. Jest wyraźniej określony w podręcznikach wyjaśniających ich stosowanie w przypadku rachunków sektora władz publicznych (finansów publicznych). Dla statystyki długu publicznego państw UE istotne było ustalenie w 1993 r. kryteriów z Maastricht i towarzyszącej im definicji zakresu przedmiotowego długu publicznego.

System Rachunków Narodowych (SNA 93)

Klasyfikacje kategorii ekonomicznych i zasady rachunkowości przepływów finansowych, uregulowane w SNA 93, dotyczą całości gospodarki. Aby uniknąć różnic interpretacyjnych w przypadku statystyki finansów publicznych, MFW publikuje Podręcznik statystyki finansów władz publicznych. Wykładnia metodologiczna MFW jest określana metodą GFS. Kraje członkowskie powinny przekazywać do MFW dane statystyczne wg tej metody, w tym o długu publicznym.

Zakres podmiotowy i przedmiotowy długu publicznego wg SNA 93 i wg ESA 95 jest w zasadzie taki sam. Został przedstawiony tu na podstawie ESA 95. W obu tych systemach nastąpiły pewne zmiany w stosunku do poprzednich wersji (SNA 68 i ESA 79).

Europejski System Rachunków Narodowych i Regionalnych (ESA 95)

Dokument, nazywany ESA 95, uzyskał moc prawną, zobowiązującą państwa członkowskie do jego stosowania przy przekazywaniu danych do Eurostatu. Definiuje zarówno zakres podmiotowy, jak i przedmiotowy długu publicznego, a szczegółowe wyjaśnienia znajdują się w ESA 95 Podręcznik deficytu i długu publicznego.

A oto skrót opisu zakresu podmiotowego wg ESA 95, tzn. zakresu sektora władz publicznych, jako jednego z sektorów gospodarki:

♦    Sektor władz publicznych obejmuje jednostki instytucjonalne, których efekty działalności są przeznaczone do spożycia indywidualnego i zbiorowego na zasadach nierynkowych, a koszty działalności są finansowane głównie z obowiązkowych świadczeń przekazywanych przez inne sektory, których podstawowym zadaniem jest redystrybucja dochodu narodowego.

♦    Jednostkami instytucjonalnymi sektora władz publicznych są:

=> jednostki władz publicznych, które administrują i finansują działalność polegającą głównie na dostarczaniu nierynkowych towarów i usług przeznaczonych na zaspokojenie potrzeb społeczeństwa;

=> jednostki niekomercyjne, uznane za osoby prawne, które są kontrolowane i głównie finansowane przez władze publiczne.

♦    Sektor władz publicznych składa się z czterech podsektorów: centralnych władz publicznych; władz publicznych państw sfederowanych; lokalnych władz publicznych; funduszy zabezpieczenia społecznego.

11