Polityka innowacyjna w Unii Europejskiej i Polsce 17
• prawo i regulacje, w zakresie kontroli monopoli, ochrony własności intelektualnej i przemysłowej i innych17.
Celem polityki innowacyjnej jest wspieranie innowacyjności gospodarki, a mianowicie pomoc we wprowadzaniu nowych wyrobów, procesów technologicznych, usług i technik zarządzania, jak twierdzi Edward Stawasz18. Kolejny istotny cel określany jest jako inwestycja w ludzi oraz działania na rzecz pobudzania rozwoju intelektualnego, prowadzącego do zastosowania wiedzy w praktyce19.
3. Ewolucja kierunków polityki innowacyjnej
Po drugiej wojnie światowej zaczęto dostrzegać, jak ważne są działania na rzecz podnoszenia innowacyjności i konkurencyjności. Dotyczy to zwłaszcza gospodarek wysokorozwiniętych państw Europy Zachodniej, które realizację polityki innowacyjnej rozpoczęły już w latach 50. XX wieku. Kraje te, odnotowawszy poprawę swojej sytuacji społeczno-ekonomicznej, chciały dorównać takim gigantom jak Stany Zjednoczone czy Japonia. W ciągu tych 50 lat polityka innowacyjna państwa stopniowo się przeobrażała, zarówno w zakresie jej fundamentalnych celów i priorytetów, kierunków zmian, zakresu i powiązań z innymi obszarami gospodarki, jak również roli państwa i wykorzystywanych do jej realizacji instrumentów. W przypadku Polski polityka innowacyjna nabrała wagi, stanowiąc samodzielny obszar, dopiero w latach 90., czyli od początków procesów transformacji.
Lata 50. i 60. XX wieku to okres prowadzenia, przy niewielkiej współpracy i koordynacji ministerstwa, dwóch odrębnych polityk, a mianowicie naukowej i przemysłowej. W zakresie polityki naukowej koncentrowano się przede wszystkim na edukacji w szkołach wyższych, prowadzeniu przez uczelnie badań akademickich i podstawowych w laboratoriach, jednostkach naukowych. Zasadniczą rolę odgrywali tu naukowcy. To oni określali kierunki badań. Jeśli chodzi o politykę przemysłową to jej instrumentami nadrzędnymi były
17 Ibidem, s. 1.
18 Stawasz E., Innowacje Innowacje a małafirma. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1999, s. 139-140.
19 Passella E., Podnoszenie konkurencyjności regionów w Polsce poprzez wdrażanie innowacji w małych i średnich przedsiębiorstwach, [w:] Klamut M. (red.), Polityka budowy regionu konkurencyjnego. Strategie - modele - postęp technologiczny, Wyd. Akademii Ekonomicznej im. O. Langego, Wrocław 2000, s. 138.