W pięćdziesięciolecie doktoratu profesora dr. hab. Jerzego Trzcienieckiego
działalności przedsiębiorstw - 1970). Jego twórczość w tym zakresie cechuje duża indywidualność, o czym świadczy fakt, że nie wiązał się na stałe z żadnym z prądów czy kierunków myśli organizatorskiej, jakie wystąpiły na przestrzeni tego okresu.
Stwierdzenie, że Prof. Jerzy Trzcieniecki poświęcił się w dużej mierze badaniom ogólnometodologicznym, może wydawać się zbyt ryzykowne, jako że zdecydowana większość Jego prac, z pierwszego ćwierćwiecza działalności naukowej, koncentruje się wokół produkcji przemysłowej. Jeśli jednak zgodzić się z poglądem, że o przynależności uczonego do danej gałęzi wiedzy decyduje nie tylko sam materiał na jakim wypadło mu pracować, lecz przede wszystkim problematyka jaką podjął się rozwiązać, jak również zajmowana pozycja metodologiczna, to należy zgodzić się z faktem, że Profesor Jerzy Trzcieniecki reprezentuje dużą częścią swego dorobku naukowego dział, który określa się mianem metodyki badań organizatorskich.
Bez wątpienia opracowanie bogatego dorobku naukowego Profesora Jerzego Trzcienieckiego, w aspekcie Jego związków z klasyczną szkołą zarządzania i współczesnymi kierunkami nauk o zarządzaniu nie jest sprawą łatwą. Mimo to spróbujmy pokusić się o to w oparciu o tę część dorobku Profesora, którą stanowią Jego prace metodologiczne.
Jak już wspomniano, główną i bez wątpienia najbardziej cenną dziedziną badań naukowych Profesora Jerzego Trzcienieckiego stanowią prace z zakresu metodyki badań organizatorskich oraz organizacji pracy. Dociekania naukowe Profesora, w pierwszym ćwierćwieczu Jego działalności, idą w trzech zasadniczych kierunkach. W kierunku metodyki mierzenia i normowania czasu pracy, w kierunku analizy przebiegów pracy i badania normatywów biegu produkcji oraz w kierunku studiów nad teorią i zastosowaniami metody obserwacji migawkowych.
W ramach pierwszego kierunku badań wśród szeregu drobnych artykułów i przyczynków poświęconych analizie normatywów elementarnych (np. Metody czasów elementarnych w badaniu i usprawnianiu organizacji - 1961) oraz metodyce mierzenia pracy, na szczególną uwagę zasługuje praca pt. Organizacja i planowanie w przedsiębiorstwie przemysłowym - 1953, traktująca o założeniach organizacji produkcji przemysłowej oraz wcześniej już wymieniona dysertacja doktorska pt. Zagadnienia metodyki normowania długości cyklu produkcyjnego w warunkach produkcji jednostkowej i małoseryjnej, zawierająca ocenę czynników wpływających na długość cyklu produkcyjnego oraz wskazująca na możliwości jego skracania i harmonizacji funkcji procesu produkcji.
Drugi kierunek badań, poświęcony studiom nad strukturą procesów wytwórczych, zapoczątkowała praca napisana wspólnie z Kazimierzem Jędrychem pt. Metodyka ustalania normatywów biegu produkcji. Profesor zaprezentował w niej koncepcję wyznaczenia podstawowych charakterystyk organizacyjno-ekonomicznych procesu produkcyjnego. W tej grupie prac w następnych latach Profesor Jerzy Trzcieniecki opublikował szereg prac przyczynkarskich oraz oryginalną w pomyśle i rozwiązaniu
ORGANIZACJA I KIEROWANIE • nr 4 / 2010 (142)