3784496237

W pięćdziesięciolecie doktoratu profesora dr. hab. Jerzego Trzcienieckiego

pt. Metoda obserwacji migawkowych w badaniu organizacji przedsiębiorstwa przemysłowego (1964) oraz inne syntetyczne studium o podobnym tytule. W obu tych pracach na podstawie licznych materiałów źródłowych Profesor Jerzy Trzcieniecki w sposób przekonywający dowiódł wysokiej efektywności metody obserwacji migawkowych w porównaniu z innymi metodami analityczno-badawczymi, a przede wszystkim wykazał, że migawkowe badanie czasu pracy można wykorzystać w każdym procesie operacyjnym, nie zaś tylko - jak to zwykło się przeważnie uważać -w badaniu przebiegu procesów technologicznych. Zagadnieniom tym poświęcony jest obszerny fragment pracy pt. Metodyka badań organizatorskich jako element analizy działalności przedsiębiorstwa. Profesor scharakteryzował tu ogólnie rozwój i zakres teorii migawkowego badania czasu pracy w ujęciu klasycznym, omówił też pierwotne koncepcje Tippeta, Morrowa, de Jonga i Steinhausa, jak również podał własne rozwiązanie. Wśród wcześniejszych drobnych artykułów i przyczynków z tej dziedziny warto wspomnieć zwłaszcza jeden pt. O stosowaniu metody obserwacji migawkowych w przedsiębiorstwie przemysłowym (1955), ze względu na zawarty tam cenny materiał źródłowy i trafne obserwacje.

Obok problemów metodologicznych - stanowiących bezsprzecznie optima pars jego naukowej twórczości - Profesor Jerzy Trzcieniecki szczególnie żywo interesuje się teorią zarządzania, której poświecił wiele wysiłku i jako badacz, i jako popularyzator wysokiej rangi. Wśród szeregu niewielkich objętościowo artykułów, szkiców, większych rozpraw, wyróżniają się także obszerniejsze i wartościowe publikacje, takie jak: Zarys teorii organizacji i zarządzania (1965 - przygotowany wspólnie z Romanem Zderkowskim) oraz Elementy teorii zarządzania (1966 - opracowane wspólnie z Szczęsławem Laskowskim), traktujące z dużym znawstwem o wskazaniach i przepisach sprawnego zarządzania, analizie funkcjonalnej oraz stylach kierowania.

Dużą popularność i poczytność miał podręcznik Elementy teorii organizacji i zarządzania (1966,1969, 1973), napisany wspólnie z Profesorem Alfredem Czermińskim. Przeznaczony dla słuchaczy studiów zawodowych i magisterskich w sposób przystępny, zwięzły i przejrzysty popularyzował on ówczesne wyniki badań zarówno autorów współczesnych, jak i klasyków naukowej organizacji pracy. Kompleksowe ujęcie nauki o organizacji, dobra znajomość przedmiotu oraz dojrzałość naukowa dodają waloru tej pożytecznej pracy.

W tym miejscu należy też wspomnieć o kontrowersyjnych poglądach na temat zakresu teorii organizacji i zarządzania, jakie dały się wówczas zauważyć w polskim środowisku akademickim. W przeciwieństwie do centrum warszawskiego, gdzie uprawiana była w zasadzie problematyka behawioralna i prakseologiczna, w ośrodku krakowskim, reprezentowanym głównie przez Profesora Jerzego Trzcienieckiego, przeważał pogląd, iż nowoczesna nauka o organizacji musi wykorzystywać cały