tyle niejednokrotnie unika się ich wykonania w przypadku modernizowanych członów ruchomych rozdzielni lub nowych albo modernizowanych pól budowy przeciwwybuchowej Jest to tymczasem szczególnie istotne właśnie dla tego rodzaju pól rozdzielczych, kiedy są jeszcze dostępne w obszarach wyposażonych w infrastrukturę niezbędną do kompletnego wykonania badań (odpowiednie warunki przestrzenne, zasilanie pomocnicze, brak zagrożenia wybuchem itd.)- Po opuszczeniu ich i zainstalowaniu w wyrobiskach eksploatacyjnych pełne wykonanie badań jest już znacznie trudniejsze i bardziej długotrwałe. Tymczasem doświadczenia zdobyte w badaniach odbiorczych takich właśnie pól wskazują, że dość często występują w nich usterki, zarówno w obwodach sterowniczo-zabezpieczeniowych jak i pierwotnych - np. niektóre elementy (przekładniki, izolatory przepustowe itd.) nie wytrzymują próby wytrzymałości izolacji.
Wykonanie tych badań leży zresztą w najlepiej pojętym interesie zakładu górniczego już chociażby z tego względu, że dużo mniej kłopotliwe jest reklamowanie i działanie serwisu w wypadku pola rozdzielczego stojącego w warsztacie, niż tego samego pola stojącego i podłączonego do sieci w wyrobisku przyścianowym.
5. Wnioski.
> W chwili obecnej kwestie zabiegów eksploatacyjnych przy układach zabezpieczeniowych na terenie zakładów górniczych, bezpośrednio lub pośrednio regulują trzy akty prawne: [1]; 3] i [4]. Dwa pierwsze dotyczą pewnych wydzielonych obszarów zakładu górniczego, trzeci natomiast wszystkich urządzeń przyłączonych do sieci elektroenergetycznej.
> Wymienione akty określają minimalną częstotliwość zabiegów eksploatacyjnych, przy czym ostatecznie decyzję co do częstotliwości przeglądów i badań powinien podjąć właściciel lub jego upoważniony przedstawiciel.
> Literatura techniczna, Instrukcja [7] oraz Instrukcje Operetorów sieciowych wskazane rozporządzeniem [4] przewidują dla układów zabezpieczeniowych znacznie większą częstotliwość przeglądów i badań niż wynika to z wymagań Ustawy 1. Jest to zresztą zbieżne z wymaganiami obowiązujących do 1997 r przepisów [11].
>• Decyzja osoby odpowiedzialnej za ustalenie harmonogramu i zakresu badań eksploatacyjnych układów zabezpieczeniowych powinna uwzględniać wiek i stan techniczny urządzeń wchodzących w skład tych układów oraz wagę chronionych urządzeń dla ruchu zakładu górniczego. Szczególnie w przypadku rozważania decyzji o zmniejszeniu częstotliwości i zakresu zabiegów eksploatacyjnych, nie od rzeczy jest także uwzględnienie doświadczeń energetyki zawodowej w tym zakresie, która niewątpliwie jest zbiorowym podmiotem dysponującym ogromnym doświadczeniem w eksploatacji układów elektroenergetycznych.
> Zmniejszenie częstotliwości badań eksploatacyjnych układów zabezpieczeniowych zawierających mikroprocesorowe zabezpieczenia wyposażone w funkcje samokontroli powinno dotyczyć tych elementów, które tą samokontrolą są objęte. Ponadto należy zwrócić uwagę na to czy i jak informacja o wyniku samokontroli została w projekcie pola rozdzielczego wykorzystana.
> Badaniom odbiorczym powinny być poddawane nie tylko rozdzielnie wielopolowe, będące rozdzielniami w rozumieniu [3], ale także modernizowane człony ruchome pól rozdzielczych oraz pojedyncze pola albo zestawy pól rozdzielczych budowy przeciwwybuchowej. Są one nie mniej narażone na usterki powstałe podczas montażu, a biorąc pod uwagę że instalowane są docelowo w miejscach trudno dostępnych, o dużym nagromadzeniu zagrożeń - konsekwencje