122145

strona przeciwna nie może wstrzymać się od wykonania swojego świadczenia

ryzyko przypadkowej utraty lub uszkodzenia obciąża wierzyciela

Potrącenie - polega na wzajemnym umorzeniu wierzytelności przez tzw. zaliczenie. Następuje porównanie obu wierzytelności (jeśli wzajemna wierzytelność), skasowanie mniejszej i jedynie zapłata różnicy między niższą a wyższą wierzytelnością:

-    umowne - potocznie kompensata - zgodnie z 353⁽¹⁾ - swoboda zawierania umów - strony mogą sobie wzajemnie ustalić przez dwustronne oświadczenie, z woli zastrzeżeniem warunków i terminu - jeśli jest normalną wierzytelnością - można je przenosić - jest zawsze umową wzajemną

-    ustawowe - dochodzi do skutku na mocy jednostronnego oświadczenia woli - przesłanki określa ustawodawca - jest środkiem przymusowej realizacji roszczenia

zajście przesłanek nie powoduje automatyzmu umorzenia Art. 498. [ Dopuszczalność potrącenia ]

§ 1. Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

§ 2. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Trzeba powiedzieć „potrącam się z tobą"

Jednostronne oświadczenie jest prawem kształtującym - nie może nastąpić z zastrzeżeniem warunku i terminu.

Przesłanki ustawowego potrącenia:

-    muszą istnieć dwie wzajemne wierzytelności (obaj naraz wobec siebie dłużnikiem i wierzycielem)

-    obie wierzytelności muszą istnieć między tymi samymi osobami wyjątek 883 k.c. - poręczyciel ma prawo potrącić się z wierzycielem

-    świadczenia muszą być jednorodne (pieniężne są zawsze, niepieniężne -» ten sam gatunek i jakość)

-    wymagalność wierzytelności przeciwstawionej do potrącenia - nie można przeciwstawiać jeszcze nie wymagalnymi wierzytelnościami lub o terminie odroczonym lub zawieszonym

-    wierzytelność musi być zaskarżalna - nie może być naturalna ani inna - np. nie może być dług karciany

Nie można się ustawowo potrącić z:

-    wierzytelności, które nie ulegają zajęciu (np. 1/5 zarobku, nie mniej niż min. socjalne wg k.p.c.)

-    wierzytelności o dostarczanie środków utrzymania

-    wierzytelności pochodzących z czynów niedozwolonych