3784499860

Status społeczny nosicieli nazwisk - poznańskich obywateli miejskich... 11

Wykres 2. Określenia honoratywne mieszczan i szlachty

ukierunkowane badania pozwolą wykazać proporcje między poszczególnymi typami nazwisk w danej grupie społecznej. Przyniosą informacje o tym, jakie rodzaje nazwisk mają najwyższy udział w grupie społecznej mieszczan, która ze względu na proweniencję ekscerpowanych danych osobowych jest szczególnie istotna oraz rozstrzygną o tym, czy pochodzenie społeczne wpływało na formę językową nazwiska, czy nazwy sprawowanych funkcji i wykonywanych zawodów znalazły odzwierciedlenie w źródłach leksykalnych nazwisk.

Na wstępie warto zaznaczyć, że dane należy interpretować z dużą ostrożnością, gdyż są liczbami surowymi, stanowią wypadkową trzech wieków i odnoszą się tylko do tej części społeczeństwa, która w księgach została zapisana wraz z określeniem honoratywnym.

1. Nazwiska szlachty

Na podstawie obserwacji badanego materiału nasuwa się spostrzeżenie, że (rodzime) nazwiska szlacheckie (411 poświadczeń) to przede wszystkim:

•    miana tworzone od podstaw apelatywnych, odprzezwiskowe, np.

Nobilis Petrus Grądki, 1735 (Grądki: ap. grądka ‘część krosien domowych’); Ingenuus Joannes kin artis Sutorina Socium de Oppido Tuczno oriundum, 1711 (Kin: ap. kinąć ‘rzucić, cisnąć, skinąć, machnąć’); Ingenuus Samuel knot artis Mercatorialis Socius Leśna oriundus, 1750 (Knot: ap. knot ‘skręcona nić nasączona woskiem w świecy’); spect. D. Joanni Golombek, 1580 (Gołąbek: ap. gołąbek); Generosus Adrianus Rolicki Notarius Castris Posnanien, 1623 (Rolicki: ap. rola) oraz

•    odimienne, np.