3784503473

prawna stwarza harmonię między interesem powszechnym a indywidualnym²². Jednak niedoskonałość ustawodawstwa powoduje brak takiej harmonii, a konflikty między interesem indywidualnym a interesem ogółu są widoczne w wielu sferach życia. M. Zdyb dla określenia całokształtu relacji interesu jednostki i interesu społecznego posługuje się pojęciem nietożsamości²³. Nietożsamość może polegać na mniejszej lub większej dysharmonii aż do sytuacji, kiedy interes jednostki utrudnia realizację interesu społecznego lub kiedy interesy te wykluczają się. Nie można ograniczać stosunku interes jednostki -interes społeczny wyłącznie do relacji pomiędzy jednostką a państwem. Możliwe są bowiem takie sytuacje, że interes jednostki nie koliduje z interesem państwowym, ale sprzeczny jest z interesem jednostki samorządu terytorialnego. W prawie administracyjnym nie można mówić o dominacji interesu publicznego nad interesem jednostki, mimo faktycznej nierównorzędności podmiotów stosunku administracyjnego. Dominacja interesu publicznego nad prywatnym prowadziłaby do łatwości nadużycia prawa przez stosujące je podmioty. Wyważenie interesów jest przede wszystkim zadaniem ustawodawcy, ponieważ proces ustawodawcy w demokratycznym państwie stwarza optymalne warunki do oceny zróżnicowanych społecznie interesów.

W art. 7 k.p.a. rozróżniony został interes społeczny oraz słuszny interes obywateli. E. Iserzon uważa, że słusznymi interesami obywateli są tylko te, które mają podstawę w obowiązującym prawie. Dodatkowo interes taki w swojej treści zgodny być powinien z nakazami społecznymi i moralnymi oraz powszechnie uznanymi zasadami postępowania²⁴. T. Bigo uważa, że ochrona słusznego interesu strony oznacza ochronę interesu w ogóle, a nie wyłącznie interesu opartego na prawie²⁵.

Nikotynizm ściśle związany jest z wyważaniem interesów, zarówno pomiędzy osobami palącymi i niepalącymi, oraz interesu jednostki i interesu publicznego. Zasada równości wobec prawa wymaga wyważania poszczególnych interesów, konfliktowych wobec siebie nawzajem²⁶. Zasada wyważania interesów zawiera w sobie wyważanie wartości interesów i rezultat takiego wyważenia. Przedmiotem wyważenia powinny być wszystkie interesy występującej w danej sprawie. Nakaz wyważenia interesów jest naruszony kiedy do takiego wyważenia nie dojdzie w ogóle; kiedy do procesu wyważenia interesów nie zostały włączone wszystkie wymagające wyważenia interesy; kiedy bezpodstawnie przyjęto regułę dominacji konkretnego typu interesów; kiedy którykolwiek z interesów zostaje uwzględniony w sposób odmienny niż inne interesy. Dodatkowo podkreślić należy znaczenie zasady sprawiedliwości, będącą najogólniejszą wskazówką dotyczącą prawidłowości wyważenia interesów jednostek²⁷. M. Zdyb wskazuje na następujące przesłanki rozwiązywania ewentualnych konfliktów w przypadku wyważania interesów stron. Po pierwsze, należy zbadać normy prawa materialnego pod tym kątem, czy nie zawierają jakiejś zasady rozwiązywania konfliktów; po drugie unikanie przez ustawodawcę formułowania przepisów w taki sposób, w którym nacisk położony jest głównie na autorytaryzm organów administracji publicznej w rozwiązywaniu konfliktów; jeżeli

²²    E. Iserzon, J. Starościak: Kodeks postępowania administracyjnego. Tekst, wzory i formularze, Warszawa 1970, str. 44.

²³    M. Zdyb: op. cit., str. 222.

²⁴    E. Iserzon, J. Starościak: op. cit., str. 56; M. Wyrzykowski: Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym, Warszawa 1986, str. 44.

²⁵    T. Bigo: Ochrona interesu indywidualnego w projekcie k.p.a., PiP 1960, nr 3, str. 464.

²⁶    W. Szwajdler: op. cit., str. 38.

²⁷    Ibidem, str. 38.

11